Aşırı Düşük Teklif Savunma Hazırlama Aşırı Düşük Teklif Savunma Danışmanlığı Yapım Hizmet Mal Hazırlama
2018/8051 İhale Kayıt Numaralı “2018 Yılı İçersinde Sosyal ve Kültürel Faaliyetler Kapsamında Düzenlenecek Gezi Organizasyonlarında Otobüs Kiralanması ve Rehberlik Hizmeti Alımı” İhalesi – Tarih: 17.04.2018 – No: 2018/UH.II-812
Toplantı No: 2018/022
Gündem No: 49
Karar Tarihi: 17.04.2018
Karar No: 2018/UH.II-812
Şikayetçi:
Körfez Turizm Seyahat Nakliyat Taah. Tic. Ltd. Şti.,
İhaleyi Yapan İdare:
Kartepe Belediye Başkanlığı Destek Hizmetleri Müdürlüğü,
Başvuruya Konu İhale:
2018/8051 İhale Kayıt Numaralı “2018 Yılı İçersinde Sosyal ve Kültürel Faaliyetler Kapsamında Düzenlenecek Gezi Organizasyonlarında Otobüs Kiralanması ve Rehberlik Hizmeti Alımı” İhalesi
BAŞVURU SAHİBİ:
Körfez Turizm Seyahat Nakliyat Taah. Tic. Ltd. Şti.,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Kartepe Belediye Başkanlığı Destek Hizmetleri Müdürlüğü,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2018/8051 İhale Kayıt Numaralı “2018 Yılı İçersinde Sosyal ve Kültürel Faaliyetler Kapsamında Düzenlenecek Gezi Organizasyonlarında Otobüs Kiralanması ve Rehberlik Hizmeti Alımı” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Kartepe Belediye Başkanlığı Destek Hizmetleri Müdürlüğü tarafından 05.02.2018 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “2018 Yılı İçersinde Sosyal ve Kültürel Faaliyetler Kapsamında Düzenlenecek Gezi Organizasyonlarında Otobüs Kiralanması ve Rehberlik Hizmeti Alımı” ihalesine ilişkin olarak Körfez Turizm Seyahat Nakliyat Taah. Tic. Ltd. Şti.nin 28.02.2018 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 09.03.2018 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 16.03.2018 tarih ve 17895 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 16.03.2018 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2018/448 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,
1) Aşırı düşük teklif açıklamalarında Genç Turizm Nak. Tic. Ltd. Şti. ve Getur Seyahat Ltd. Şti. tarafından sunulan aracın öz mal ile açıklanan kısımlarında Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB) tarafından yayımlanan amortisman oranlarının dikkate alınmadığı,
Fiyat teklifi olarak sunmuş oldukları belgelerin Teknik Şatname’de yer alan araç bilgisine göre düzenlenmediği, fiyat teklifinin Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.2.1’inci maddesine uygun olarak düzenlenmediği, idare tarafından istenilen maliyet bileşenlerinin fiyat teklifi içeriğinde açıklanmadığı,
2) Aşırı düşük teklif açıklamalarında Genç Turizm Nak. Tic. Ltd. Şti. ve Getur Seyahat Ltd. Şti. tarafından sunulan araçların koltuk kapasitesine göre akaryakıt tüketim oranlarının ve fiyat teklifi aldıkları firmaların akaryakıt maliyetlerinin doğru hesaplanmadığı, Tebliğ’in 45.1.13.5’inci maddesine göre ilan ile ihale tarihi arasındaki EPDK fiyat tarifesinin dikkate alınmadığı, araçların akaryakıt sarfiyat oranlarının 1 Mart 2001 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanan Devlet İhaleleri Genelgesi (Sıra No: 2001/1) dikkate alınarak hesaplanmadığı,
3) Aşırı düşük teklif açıklamalarında Genç Turizm Nak. Tic. Ltd. Şti. ve Getur Seyahat Ltd. Şti. tarafından sunulan bakım giderleri için alınan fiyat tekliflerinin Tebliğ’in 79.2.2.1’inci maddesine uygun olarak düzenlenmediği, bakım maliyetleri hesaplanırken otobüsün bakım giderlerinin aracın cinsi, marka, model ve periyodik bakım aralıklarının gözetilmediği, araçların km bakım aralıklarını gösteren tablonun yetkili servis onaylı olmadığı
4) Rehber ücretlerinin 6326 sayılı Turist Rehberliği Meslek Kanunu’nun “Turist Rehberi Ücretleri” başlıklı 6’ncı maddesinin birinci fıkrasına göre ödenmesi gerektiği, ayrıca Bakanlık’ın belirlediği 387,00 TL taban ücretinin üzerine %20 stopaj vergisine tekabül eden 77,40 TL tutarının ilave edilerek aşırı düşük teklif açıklaması yapılması gerektiği, her iki isteklinin de taban fiyatın altında açıklama yaptıkları,
5) Aşırı düşük teklif açıklamalarında Genç Turizm Nak. Tic. Ltd. Şti. ve Getur Seyahat Ltd. Şti. tarafından sunulan işçilik giderlerinin 4857 sayılı İş Kanunu’na göre bir aydaki çalışmaları karşılığı günlük brüt ücretinin aylık normal çalışma süresi olan 225 saat üzerinden hesaplanmadığı, her iki isteklinin de 2 sürücü için en az 4.972,28 TL aylık ücrete yer vermesi gerektiği, Teknik Şartname’nin 4’üncü maddesinin 2 ve 12’nci fıkralarına göre Nevşehir, Çanakkale ve Konya’ya yapılacak tur mesafelerinin 2 şoför olarak günlük çalışma saatini aşan ve sürücülere fazla mesai ödenmesi gereken mesafeler olduğu, her iki isteklinin de önemli teklif bileşeni olarak belirlenen şoförler ile ilgili fazla mesai hesaplamalarına yer vermedikleri, bu durumun 4857 ayılı İş Kanunu’na aykırılık teşkil ettiği iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde “…79.2. İhale ilanında ve dokümanında teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden açıklama isteneceği belirtilen hizmet alımı ihalelerinde, aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında aşağıdaki düzenlemelere göre işlem tesis edilmesi gerekmektedir.
79.2.1. Aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda, isteklilerin yapacakları açıklamalara esas olacak önemli teklif bileşenlerinin, bütün istekliler için aynı unsurları içerecek şekilde belirtilmesi zorunludur. Aşırı düşük teklif açıklaması sunulması için isteklilere üç (3) iş gününden az olmamak üzere uygun bir süre verilir.
79.2.2. İstekliler aşırı düşük olarak tespit edilen tekliflerini aşağıdaki yöntemleri kullanarak açıklayabilirler.
79.2.2.1. Üçüncü Kişilerden Alınan Fiyat Teklifleri: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek ve fiyat teklifinin ekinde idareye verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli görülmesi halinde bu tutanaklar meslek mensubundan istenebilecektir.
Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (…/…/…) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (…/…/…) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu değildir.
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.
79.2.2.2. Merkezi Kamu Kurum ve Kuruluşları Tarafından Ülke Çapında Sunulan Mal ve Hizmetlere İlişkin Fiyatlar: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin merkezi kamu kurum ve kuruluşları tarafından ülke çapında sunulan mal ve hizmetlere ilişkin fiyat tarifeleri veya istekliye verilmiş fiyat teklifleri açıklama yöntemi olarak kullanılabilir. Bu yöntemle yapılmış açıklamanın geçerli olabilmesi için kullanılan fiyatların ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olması zorunludur.
79.2.2.3. Kamu Kurum ve Kuruluşları Tarafından İlan Edilen Fiyatlar: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilan edilmiş fiyat tarifeleri açıklama yöntemi olarak kullanılabilir. Bu usulle yapılmış açıklamanın geçerli olabilmesi için ilan edilen fiyatların ihalenin ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olması zorunludur.
…
79.2.3. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın ve emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6 ve Ek-O.7 numaralı tutanaklardaki bilgilerin doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler veya Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır”
…
79.2.5. İşletme hesabına göre defter tutuluyor olması durumunda; yukarıda belirtilen tutanaklar, işletme hesabı defteri ve işletme hesap özeti kayıtlarına göre düzenlenir.
…
79.3. İdarelerin aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirilmesine ilişkin aşağıdaki düzenlemeleri de dikkate almaları gerekmektedir.
79.3.1. Teklifi aşırı düşük olarak tespit edildikten sonra yukarıdaki yöntemlere göre usulüne uygun açıklama yapan isteklilerin teklifleri geçerli kabul edilir. Hayatın olağan akışına veya ticari gereklere aykırılık gibi nedenlerle teklifler reddedilemez.
…
79.3.3. Kurumca hazırlanan “İşçilik Hesaplama Modülü” ne (www.ihale.gov.tr) adresinden ulaşılabilecek olup, personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde tekliflerin değerlendirilmesi bağlamında sözleşme ve genel giderler dahil asgari işçilik maliyeti hesabında işçilik hesaplama modülünün kullanılması zorunludur…” açıklaması,
Bahse konu ihaleye ait İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “…2.1. İhale konusu hizmetin;
- a) Adı: 2018 Yılı içersinde Sosyal ve Kültürel faaliyetler kapsamında düzenlenecek gezi organizasyonlarında otobüs kiralanması ve rehberlik
- b) Miktarı ve türü:
45+1 kişilik otobüsün 8 ay boyunca toplam 120.000 km yapacak şekilde Akarakıtdahil sürücüsü ile birlikte kiralanması ve 200 günlük Rehberlik Hizmeti alımı
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.
- c) Yapılacağı yer: İdarenin belirleyeceği gezi programına göre
ç) Bu bent boş bırakılmıştır…” düzenlemesi,
“Sınır değer” başlıklı 33’üncü maddesinde “…33.1. İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değer hesaplar.
33.2. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister. İhale komisyonu;
- a) Verilen hizmetin ekonomik olması,
- b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,
- c) Teklif edilen hizmetin özgünlüğü,
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir. İhale komisyonunca reddedilmeyen teklifler, geçerli teklif olarak belirlenir. İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin sınır değerin altında olması durumunda kesin teminat 40.1 maddesinde yer alan hüküm uyarınca hesaplanan tutar üzerinden alınır…” düzenlemesi yer almaktadır.
Teknik Şartname’nin “Konu” başlıklı 1’inci maddesinde araçlara ilişkin aşağıdaki düzenleme yer almaktadır.
“…Kiralanacak araçların sayı ve teknik özellikleri aşağıdaki tablodaki gibidir.
ARAÇ TÜRÜ
SAYI
SÜRESİ
ŞOFOR
YAPILACAK
KM.
YAKIT
2013 Model ve üzeri en az 45+1 Otobüs.
1
8 AY
Yükleniciye ait en az iki adet
120.000
Yükleniciye aittir
…”
Teknik Şartname’nin “İdare ve Yüklenicinin Sorumlulukları” başlıklı 4’üncü maddesinde “…1. İdare otobüsü her gün Ülke sınırları içerisinde istediği her türlü kültürel faaliyetlerde kullanmakta serbesttir. Yüklenici bu tür faaliyetler için gerekli olan belgeleri firmanın kendisine ait olmak şartıyla (Kültür ve Turizm Bakanlığı Seyahat Acenteliği İşletme Belgesi (TÜRSAB),Ulaştırma Bakanlığı Kara Ulaşımı Yetki Belgesi (D-2 ya da B-2 Belgesi ) ,Kaskosu, Ferdi Kaza Koltuk Sigortası, Ruhsat Belgesi, Trafik Sigortası, Zorunlu Mali Sigortaları) temin etmek ve gerekli hallerde ibraz etmek zorundadır.
Yüklenici araçların İdareye teslimi sırasında bu evrakların noter onaylı fotokopilerini İdareye vermek zorundadır, teslim edilmediği takdirde sözleşme feshedilecektir…” düzenlemesi,
Aynı Şartname’nin “Kiralanacak Aracın Özellikleri ve Kullanım Şartları” başlıklı 5’inci maddesinde “…1. Araçlarda avadanlık (trafik seti, yangın tüpü, ecza çantası, stepne, kriko v.s) bulunacak, bakım, onarım, tamir, trafik v.b. her türlü işlemde İdarenin muhatabı Yüklenici olacak ve bu maksatla en az bir personel görevlendirilecektir.
Araçların koltuklarında yırtık, sökük, kir bulunmayacaktır. Ayrıca tüm koltuklar oturmaya elverişli olacak ve arızalı koltuk olmayacaktır.Araçlarda kullanıma uygun lastik bulunmak zorundadır. İdare lastik değişimi konusunda istekte bulunmaya yetkilidir. Lastik değişimi gerektirdiği yol şartlarında ya da İdarenin değişim talep ettiği durumlarda Yüklenici 2 saat içerisinde değişimi gerçekleştirmek zorundadır. Lastiklerin temini ve değişim masrafları Yükleniciye ait olacaktır…” düzenlemesi yer almaktadır.
İdare tarafından 05.02.2018 tarihli ve 1290 ile 1291 sayılı yazılar ile isteklilerden “…Kurumumuzun 2018/8051 ihale kayıt numaralı Otobüs Kiralama ve Rehberlik Hizmeti Alımı İşi için vermiş olduğunuz teklifin, Kamu İhale Genel Tebliği aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi başlıklı 79. Maddesi uyarınca hesaplanan sınır değerin altında kaldığı görülmüştür. İdari şartnamenin sınır değer başlıklı 33.2. maddesi “Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre açıklama istenecektir.” Şeklinde düzenlenmiştir.
Hizmet Alımları İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin Aşırı düşük teklifler başlıklı 59. Maddesi ve Kamu İhale Genel Tebliğinin aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi başlıklı 79. Maddesi uyarınca aşağıda verilen maliyetlere açıklık getirmenizi ve açıklamanızı belgelendirmek suretiyle, 09/02/2018 tarihi saat 17:30’a kadar yazılı olarak idaremize bildirmenizi, aksi halde teklifinizin değerlendirme dışı bırakılacağı hususunu;
Bilgilerinize rica ederim.
Açıklama İstenen Maliyetler
1-Araca ait Maliyetler, (akaryakıt giderleriile araçların tamir, bakım, onarım giderleri)
2-Personel (Rehber ve Şoför) Maliyetleri…” denilmek suretiyle aşırı düşük teklif açıklaması istenildiği görülmüştür.
Yapılan incelemede, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olan Getur Seyahat San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından araçların tedarikine yönelik olarak Seyranlar Taş. Gıda Tem. Hiz. San. ve Tic. Ltd. Şti.den fiyat teklifi alındığı, alınan fiyat teklifinin üzerinde “…Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan 07/02/2018 tarih ve 1 sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının %80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresi ile SMMM tarafından kaşelenip imzalandığı ve üzerinde TÜRMOB kaşesinin de yer aldığı görülmüştür.
Bahse konu fiyat teklifinde “…1 Adet 8 ay süreyle toplam 120.000 km yapacak şekilde Sürücüsüz 2013 Model ve üzeri 45+1 Otobüs Kiralaması (Akaryakıt hariç) Hizmet Alımı İşi…” ibaresi ile “…İlgili idarenin teknik şartnamesinde yer alan ve 05.02.2018 tarihli Aşırı Düşük Teklif Açıklama yazınızda belirtilmiş olan yukarıdaki kriterleri sağlayan fiyat teklifidir…” ibaresinin bulunduğu görülmüştür.
Anılan istekli tarafından sunulan fiyat teklifini veren Seyranlar Turizm Taşımacılık Gıda Temizlik Hiz. San. ve Tic. Ltd. Şti.ye ilişkin olarak Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi’nin internet sitesinden (www.ticaretsicil.gov.tr) yapılan sorgulamada 28.10.2004 tarihli ve 6167 sayılı Ticaret Sicil Gazetesi ile 19.10.2009 tarihli ve 7420 sayılı Ticaret Sicil Gazetesi’nde bahse konu şirketin faaliyet konuları arasında 4925 sayılı Karayolu Taşıma Kanunu ve Kara Taşıma Yönetmeliği kapsamındaki faaliyetlerin yer aldığı görülmüştür.
İhale üzerinde bırakılan Genç Turizm Nak. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından araçların tedarikine yönelik olarak GNC İnş. Turizm Nakl. Tahm. Tahl. Tem. İşl. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti.den fiyat teklifi alındığı, alınan fiyat teklifinin üzerinde “…Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (06/02/2018) tarih ve (1) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının %80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresi ile SMMM tarafından kaşelenip imzalandığı ve üzerinde TÜRMOB kaşesinin de yer aldığı görülmüştür.
Bahse konu fiyat teklifinde “…51+1 TEMSA 2014 MODEL OTOBÜS (CA TEK KATLI)…” ibaresi ile “…Kartepe Belediyesi Destek Hizmetleri Müdürlüğü’nün 2018/8051 ihale kayıt numaralı Otobüs Kiralama ve Rehberlik Hizmeti Alımı ihalesi ile ilgili teknik şartnamede özellikleri belirtilmiş bulunan yukarıda cinsi ve miktarına yer verilen giderine ilişkin K.D.V. hariç teklifimiz belirtilmiştir…” ibaresinin bulunduğu görülmüştür.
Anılan istekli tarafından sunulan fiyat teklifini veren GNC İnş. Turizm Nakl. Tahm. Tahl. Tem. İşl. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti.ye ilişkin olarak Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi’nin internet sitesinden (www.ticaretsicil.gov.tr) yapılan sorgulamada 10.03.2016 tarihli ve 9029 sayılı Ticaret Sicil Gazetesi’nde bahse konu şirketin faaliyet konuları arasında taşımacılık ve araç kiralama faaliyetlerinin yer aldığı görülmüştür.
Sonuç olarak, anılan isteklilerin kendi malı araç teklif etmediği, fiyat teklifi sunmak suretiyle aşırı düşük teklif açıklaması yaptıkları, dolayısıyla amortisman giderine ilişkin açıklama yapmalarına gerek olmadığı, araçların tedarikine yönelik olarak alınan fiyat tekliflerinin meslek mensupları tarafından kaşelenip imzalandığı ve üzerlerinde TÜRMOB kaşelerinin de yer aldığı, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.2.1’inci maddesinde yer alan ibarelerin bulunduğu, üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterdiği, anılan fiyat tekliflerinde Teknik Şartname’de istenilen kriterlere uygun olduğunun belirtildiği, dolayısıyla başvuru sahibinin iddialarının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde “…İstekliler aşırı düşük olarak tespit edilen tekliflerini aşağıdaki yöntemleri kullanarak açıklayabilirler…
…
79.2.2.3. Kamu Kurum ve Kuruluşları Tarafından İlan Edilen Fiyatlar: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilan edilmiş fiyat tarifeleri açıklama yöntemi olarak kullanılabilir. Bu usulle yapılmış açıklamanın geçerli olabilmesi için ilan edilen fiyatların ihalenin ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olması zorunludur.
…
79.2.7. İstekliler tarafından akaryakıt girdisine ilişkin olarak EPDK tarafından il bazında günlük yayımlanan akaryakıt fiyatlarının altında sunulan açıklamalar geçerli kabul edilmeyecektir…” açıklaması yer almaktadır.
Getur Seyahat San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından yapılan aşırı düşük teklif açıklamalarında araca ait akaryakıt gideri için 100km x 30% = 36.000 litre x 3,86 litre fiyatı (KDV hariç) = 138.960,00 TL/120.000 km: 1,16 TL (km birim fiyatı) hesaplaması yapılarak 120.000 km için 139.200,00 TL bedel öngörüldüğü anlaşılmıştır.
Bahse konu istekli tarafından akaryakıt fiyatını tevsik etmek üzere EPDK internet sitesinde (http://www.epdk.org.tr/TR/Petrol/Veri/PompaFiyatlari) yer alan “Petrol Bayileri Pompa Fiyatları” sorgu ekranından alınan internet çıktısının aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında sunulduğu görülmüştür.
Ancak, anılan istekli tarafından yapılan aşırı düşük teklif açıklamalarında aracın 100 km mesafede 30 litre tüketim yaptığına dair hesaplama yapılmasına rağmen ihale konusu iş kapsamında çalıştırılması öngörülen aracın yakıt sarfiyatına ilişkin herhangi bir belgelendirme yapılmadığı görülmüştür.
Genç Turizm Nak. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından yapılan aşırı düşük teklif açıklamalarında araca ait akaryakıt gideri için 100 km mesafedeki ortalama yakıt tüketiminin 35,00 litre, motorinin litre fiyatı için (KDV hariç) 4,37 TL alınarak 183.540,00 TL bedel öngörüldüğü anlaşılmıştır.
Bahse konu istekli tarafından akaryakıt fiyatını tevsik etmek üzere EPDK internet sitesinde (http://www.epdk.org.tr/TR/Dokumanlar/Petrol/Tarifeler) yer alan “Akaryakıt Bayi Fiyat Raporu” sorgu ekranından alınan internet çıktısının aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında sunulduğu görülmüştür.
İlave olarak, anılan istekli tarafından Bayraktar Otomotiv Dış. Tic. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından düzenlenen ve araçların 100 kilometredeki ortalama yakıt tüketimini gösteren bir belge ile Temsa ve Mitsubishi Motors’un yetkili satıcısı ve servisi olduğunu gösteren yetki belgesinin sunulduğu görülmüştür.
EPDK internet sitesinde (http://www.epdk.org.tr/TR/Dokumanlar/Petrol/Tarifeler) yer alan “Akaryakıt Bayi Fiyat Raporu” sorgu ekranından ihale ilan tarihi (11.01.2018) ile ihale tarihi (05.02.2018) arasındaki (ihale tarihi hariç) bölge olarak “Kocaeli”, yakıt tipi olarak “motorin” alınarak yapılan sorgulamada en ucuz motorin fiyatının 15.01.2018 ve 24.01.2018 tarihli “LİGOİL” markasına ait olduğu ve fiyatının 4,8 TL olduğu görülmüştür.
Sonuç olarak, ihale üzerinde bırakılan Genç Turizm Nak. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından yapılan aşırı düşük teklif açıklamalarında kullanılan motorin fiyatının EPDK internet sitesinde (http://www.epdk.org.tr/TR/Dokumanlar/Petrol/Tarifeler) yer alan “Akaryakıt Bayi Fiyat Raporu” sorgu ekranından ihale ilan tarihi (11.01.2018) ile ihale tarihi (05.02.2018) arasındaki (ihale tarihi hariç) sorgulamada bulunan 4,8 TL/1,18=4,0678 TL değerinin üzerinde olduğu ve kullanılması düşünülen aracın yakıt sarfiyatının yetkili servis tarafından düzenlenen bir belge ile tevsik edildiği, dolayısıyla başvuru sahibinin iddiasının anılan istekli açısından yerinde olmadığı,
Ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi istekli olan Getur Seyahat San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından yapılan aşırı düşük teklif açıklamalarında kullanılan motorin fiyatının EPDK internet sitesinde (http://www.epdk.org.tr/TR/Dokumanlar/Petrol/Tarifeler) yer alan “Akaryakıt Bayi Fiyat Raporu” sorgu ekranından ihale ilan tarihi (11.01.2018) ile ihale tarihi (05.02.2018) arasındaki (ihale tarihi hariç) sorgulamada bulunan 4,8 TL/1,18=4,0678 TL değerinin altında olduğu ve kullanılması düşünülen aracın yakıt sarfiyatının herhangi bir belge ile tevsik edilmediği, başvuru sahibinin iddiasının söz konusu istekli açısından yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.
3) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:
Yapılan incelemede idare tarafından isteklilere gönderilen 05.02.2018 tarihli aşırı düşük teklif açıklama isteme yazılarında araçların tamir, bakım ve onarım giderlerine ilişkin olarak “…Araca ait Maliyetler, (akaryakıt giderleriile araçların tamir, bakım, onarım giderleri)…” denildiği görülmüştür.
Getur Seyahat San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından araçların tamir, bakım ve onarımına yönelik olarak Tolga Eroğlu Eroğlu Otomotiv’den fiyat teklifi alındığı, alınan fiyat teklifinin üzerinde “…Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan 08/02/2018 tarih ve 1 sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının %80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresi ile SMMM tarafından kaşelenip imzalandığı ve üzerinde TÜRMOB kaşesinin de yer aldığı görülmüştür.
Bahse konu fiyat teklifinde “…1 Adet 8 ay süreyle toplam 120.000 km yapacak şekilde Sürücülü 2013 Model ve üzeri 45+1 Otobüs Kiralaması (Akaryakıt dahil) ve 200 günlük Rehberlik Hizmet Alımı İşi…” ibaresi, “…45+1 Otobüs 30.000 km de yedek parça ve ekipmanları dahil PERİYODİK ARAÇ BAKIM HİZMET ALIM ÜCRETİ…” ibaresi ile “…İlgili idarenin teknik şartnamesinde yer alan ve 05.02.2018 tarihli Aşırı Düşük Teklif Açıklama yazınızda belirtilmiş olan yukarıdaki kriterleri sağlayan fiyat teklifidir…” ibaresinin bulunduğu görülmüştür.
Genç Turizm Nak. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından araçların tamir, bakım ve onarımına yönelik olarak Bayraktar Otomotiv Dış. Tic. San. ve Tic. Ltd. Şti.den fiyat teklifi alındığı, alınan fiyat teklifinin üzerinde “…Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (06/02/2018) tarih ve (1) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının %80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresi ile SMMM tarafından kaşelenip imzalandığı ve üzerinde TÜRMOB kaşesinin de yer aldığı görülmüştür.
Bahse konu fiyat teklifinde “…51+1 TEMSA 2014 MODEL OTOBÜS (CA TEK KATLI)…” ibaresi ile “…Kartepe Belediyesi Destek Hizmetleri Müdürlüğü’nün 2018/8051 ihale kayıt numaralı Otobüs Kiralama ve Rehberlik Hizmeti Alımı ihalesi ile ilgili teknik şartnamede özellikleri belirtilmiş bulunan yukarıda cinsi ve miktarına yer verilen giderine ilişkin K.D.V. hariç teklifimiz belirtilmiştir…” ibaresinin bulunduğu görülmüştür.
İlave olarak, anılan istekli tarafından Bayraktar Otomotiv Dış. Tic. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından düzenlenen ve araçların periyodik bakım ve onarım aralığının da gösterildiği (40.000 km) bir belge ile Temsa ve Mitsubishi Motors’un yetkili satıcısı ve servisi olduğunu gösteren yetki belgesinin sunulduğu görülmüştür.
Sonuç olarak, iddia konusu istekliler tarafından araçların tamir, bakım ve onarımına yönelik olarak fiyat teklifi alındığı, söz konusu fiyat tekliflerinde periyodik bakım aralıklarının belirtildiği, fiyat tekliflerinin meslek mensupları tarafından kaşelenip imzalandığı ve üzerlerinde TÜRMOB kaşelerinin de yer aldığı, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.2.1’inci maddesinde yer alan ibarelerin bulunduğu, söz konusu fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösteren kişilerden alındığı, dolayısıyla başvuru sahibinin iddialarının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
4) Başvuru sahibinin 4’üncü iddiasına ilişkin olarak:
İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde “…25.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında oluşacak KDV hariç her türlü vergi, resim, harç ve benzeri giderler teklif fiyatlara dahil edilecektir
25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir hak talebinde bulunamaz.
25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:
25.3.1. Aracınşoför ve akaryakıt giderleriile araçların tamir, bakım, onarım,otopark ücreti, KGS, OGS ve HGS,Köprü geçiş ücretleri, araçlara yapılacak giydirme ve bunların söküm masrafları, şoförlerin ve rehberin maaş, SSK ve gidilen yerlerde bunlara ait masraflar ve teknik şartnamede belirtilen diğer giderler teklif fiyata dahil edilecektir.
25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.
25.5. Bu madde boş bırakılmıştır…” düzenlemesi,
“Diğer Hususlar” başlıklı 47’nci maddesinde “…47.1. Bu madde boş bırakılmıştır…” düzenlemesi,
Teknik Şartname’nin “REHBER HİZMETİ” başlıklı 6’ncı maddesinde “…Rehber hizmeti aşağıdaki gibidir;
İş süresince il dışına yapılacak gezilerde gezilecek yerlerin katılımcılar tarafından daha iyi anlaşılmasını bağlamak amacıyla her bir gezi için ilgili güzergâhta yetkili kurumlar tarafından düzenlenmiş kokartlı rehber kimliğine sahip rehber bulundurulacaktır. Rehber ücretleri yükleniciye ait olup, rehberlik görevi yapacak kişilere ait isim listeleri ile gerekli olan belgeler gerek görüldüğü takdirde idarenin onayına sunulacaktır. Rehberler her bir araçta bir adet olmak üzere görevlendirilecektir. Uygun görülmeyen rehberlerin değiştirilmesi idarenin takdirinde olup takip eden seferde yeni rehberleri idarenin onayı ile görevlendirir.2 )Rehberlik hizmet alımı gün esasına göre ücretlendirilecektir…” düzenlemesi bulunmaktadır.
Bahse konu ihaleye ait birim fiyat teklif cetveli ise aşağıdaki şekilde düzenlenmiştir.
BİRİM FİYAT TEKLİF CETVELİ
İhale kayıt numarası :2018/8051
A
B
Sıra No
İş Kaleminin Adı ve Kısa Açıklaması
Birimi
Miktarı
Teklif Edilen Birim Fiyat
Tutarı
1
2013 MODEL VE ÜZERİ EN AZ 45+1 KAPASİTELİ 1 ADET OTOBÜSÜN 8 AY BOYUNCA KİRALANMASI (Şoför ve Akaryakıt Dahil)
kilometre
120.000
2
REHBERLİK HİZMETİ
gün
200
TOPLAM TUTAR (K.D.V Hariç)
Kültür ve Turizm Bakanlığının “http://aregem.kulturturizm.gov.tr/TR,196598/2018-yili-rehber-ucretleri.html” internet adresinden yapılan incelemede 2018 yılı turist rehber ücretlerinin “Günlük tur” için 387 TL olduğu görülmüştür.
Getur Seyahat San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından yapılan aşırı düşük teklif açıklamalarında, rehberlik hizmeti alımı için günlük 387,00 TL ve toplamda 77.400,00 TL bedel öngörüldüğü anlaşılmıştır.
Genç Turizm Nak. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından aşırı düşük teklif açıklamalarında rehberlik hizmeti alımı için ihale tarihinde yürürlükte olan aylık 2.486,14 TL brüt ücret ve 8 ay için 19.889,12 TL bedel öngörüldüğü anlaşılmıştır.
İhale dokümanında rehberlerin yetkili kurumlar tarafından düzenlenmiş kokartlı rehber kimliğine sahip olmaları ve rehberlik hizmet alımının gün esasına göre ücretlendirileceğine yönelik düzenlemeler yapılsa da rehberlik hizmeti için herhangi bir ücret belirlemesi yapılmadığı anlaşılmıştır.
Sonuç olarak, aşırı düşük teklif açıklaması yapan isteklilerin açıklamaları kapsamında esas alınan rehberlik ücretlerinin ihale tarihi itibarıyla yürürlükte olan asgari işçilik maliyetinin altında olmadığı, ihale dokümanında turist rehberleri için öngörülecek ücrete ilişkin bir belirleme yapılmadığı, anılan istekliler tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamalarında bahse konu maliyete ilişkin yapılan belirlemelerin ihale dokümanına aykırı olmadığı, dolayısıyla başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
5) Başvuru sahibinin 5’inci iddiasına ilişkin olarak:
4857 sayılı İş Kanunu’nun “Fazla çalışma ücreti” başlıklı 41’inci maddesinde “…Ülkenin genel yararları yahut işin niteliği veya üretimin artırılması gibi nedenlerle fazla çalışma yapılabilir. Fazla çalışma, Kanunda yazılı koşullar çerçevesinde, haftalık kırkbeş saati aşan çalışmalardır. 63 üncü madde hükmüne göre denkleştirme esasının uygulandığı hallerde, işçinin haftalık ortalama çalışma süresi, normal haftalık iş süresini aşmamak koşulu ile, bazı haftalarda toplam kırkbeş saati aşsa dahi bu çalışmalar fazla çalışma sayılmaz.
Her bir saat fazla çalışma için verilecek ücret normal çalışma ücretinin saat başına düşen miktarının yüzde elli yükseltilmesi suretiyle ödenir.
Haftalık çalışma süresinin sözleşmelerle kırkbeş saatin altında belirlendiği durumlarda yukarıda belirtilen esaslar dahilinde uygulanan ortalama haftalık çalışma süresini aşan ve kırkbeş saate kadar yapılan çalışmalar fazla sürelerle çalışmalardır. Fazla sürelerle çalışmalarda, her bir saat fazla çalışma için verilecek ücret normal çalışma ücretinin saat başına düşen miktarının yüzde yirmibeş yükseltilmesiyle ödenir.
Fazla çalışma veya fazla sürelerle çalışma yapan işçi isterse, bu çalışmalar karşılığı zamlı ücret yerine, fazla çalıştığı her saat karşılığında bir saat otuz dakikayı, fazla sürelerle çalıştığı her saat karşılığında bir saat onbeş dakikayı serbest zaman olarak kullanabilir.
İşçi hak ettiği serbest zamanı altı ay zarfında, çalışma süreleri içinde ve ücretinde bir kesinti olmadan kullanır.
63 üncü maddenin son fıkrasında yazılı sağlık nedenlerine dayanan kısa veya sınırlı süreli işlerde ve 69 uncu maddede belirtilen gece çalışmasında fazla çalışma yapılamaz.
Fazla saatlerle çalışmak için işçinin onayının alınması gerekir.
Fazla çalışma süresinin toplamı bir yılda ikiyüzyetmiş saatten fazla olamaz.
Bu Kanunun 42 nci ve 43 üncü maddelerinde sayılan hâller dışında yer altında maden işlerinde çalışan işçilere fazla çalışma yaptırılamaz.
Yer altında maden işlerinde çalışan işçilere, bu Kanunun 42 nci ve 43 üncü maddelerinde sayılan hâllerde haftalık otuz yedi buçuk saati aşan her bir saat fazla çalışma için verilecek ücret, normal çalışma ücretinin saat başına düşen miktarının yüzde yüzden az olmamak üzere arttırılması suretiyle ödenir. (1)(2)
Fazla çalışma ve fazla sürelerle çalışmaların ne şekilde uygulanacağı çıkarılacak yönetmelikte gösterilir…” hükmü,
“Çalışma süresi” başlıklı 63’üncü maddesinde “…Genel bakımdan çalışma süresi haftada en çok kırkbeş saattir. Aksi kararlaştırılmamışsa bu süre, işyerlerinde haftanın çalışılan günlerine eşit ölçüde bölünerek uygulanır. Yer altı maden işlerinde çalışan işçilerin çalışma süresi; günde en çok yedi buçuk, haftada en çok otuz yedi buçuk saattir.
Tarafların anlaşması ile haftalık normal çalışma süresi, işyerlerinde haftanın çalışılan günlerine, günde onbir saati aşmamak koşulu ile farklı şekilde dağıtılabilir. Bu halde, iki aylık süre içinde işçinin haftalık ortalama çalışma süresi, normal haftalık çalışma süresini aşamaz. Denkleştirme süresi toplu iş sözleşmeleri ile dört aya kadar artırılabilir
Turizm sektöründe dört aylık süre içinde işçinin haftalık ortalama çalışma süresi, normal haftalık çalışma süresini aşamaz; denkleştirme süresi toplu iş sözleşmeleri ile altı aya kadar artırılabilir.
Çalışma sürelerinin yukarıdaki esaslar çerçevesinde uygulama şekilleri, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından hazırlanacak bir yönetmelikle düzenlenir…” hükmü,
“Gece süresi ve gece çalışmaları” başlıklı 69’uncu maddesinde “…Çalışma hayatında “gece” en geç saat 20.00’de başlayarak en erken saat 06.00’ya kadar geçen ve her halde en fazla onbir saat süren dönemdir.
Bazı işlerin niteliğine ve gereğine göre yahut yurdun bazı bölgelerinin özellikleri bakımından, çalışma hayatına ilişkin “gece” başlangıcının daha geriye alınması veya yaz ve kış saatlerinin ayarlanması, yahut gün döneminin başlama ve bitme saatlerinin belirtilmesi suretiyle birinci fıkradaki hükmün uygulama şekillerini tespit etmek yahut bazı gece çalışmalarına herhangi bir oranda fazla ücret ödenmesi usulünü koymak veyahut gece işletilmelerinde ekonomik bir zorunluluk bulunmayan işyerlerinde işçilerin gece çalışmalarını yasak etmek üzere yönetmelikler çıkartılabilir.
İşçilerin gece çalışmaları yedibuçuk saati geçemez. Ancak, turizm, özel güvenlik ve sağlık hizmeti yürütülen işlerde işçinin yazılı onayının alınması şartıyla yedi buçuk saatin üzerinde gece çalışması yaptırılabilir.
…
Gece ve gündüz işletilen ve nöbetleşe işçi postaları kullanılan işlerde, bir çalışma haftası gece çalıştırılan işçilerin, ondan sonra gelen ikinci çalışma haftası gündüz çalıştırılmaları suretiyle postalar sıraya konur. Gece ve gündüz postalarında iki haftalık nöbetleşme esası da uygulanabilir.
Postası değiştirilecek işçi kesintisiz en az onbir saat dinlendirilmeden diğer postada çalıştırılamaz…” hükmü,
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımlarında teklif fiyata dahil olacak giderler” başlıklı 78’inci maddesinde “…78.3. Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan bir hizmet alımına ilişkin ihale dokümanında haftalık çalışma saatlerinin tamamını idarede geçirecek personel sayısının belirtilmesi halinde teklif fiyata dahil giderler arasında işçilik giderine yer verilmesi gerekmektedir.
…
78.6.Tekliflerin hazırlanmasında ve asgari işçilik maliyetinin hesaplanmasında, ihale tarihinde yürürlükte bulunan asgari ücret dikkate alınacaktır.
78.7.İdarelerce yaptırılacak işin niteliği dikkate alınarak, çalıştırılacak personel için brüt asgari ücret veya brüt asgari ücretin yüzde (%) fazlası ücret belirlenebilecek; ancak “brüt asgari ücretin işverene maliyetinin (%) fazlası” şeklinde bir belirleme yapılmayacaktır. Tekliflerin eşit şartlarda değerlendirilmesi amacıyla, istekliler tarafından yaşlılık aylığı veya emekli aylığı bağlanmış olan personel çalıştırılacağı belirtilmiş olsa dahi işveren paylarının hesabında bu hususlar dikkate alınmaz.
78.8.Ulusal bayram ve genel tatil günlerinde (ulusal bayram, resmi ve dini bayram günleri ile 1 Mayıs Emek ve Dayanışma günü ve yılbaşı günü) yaptırılacak çalışma için 4857 sayılı İş Kanununun 47 nci maddesi, fazla çalışmalar için ise aynı Kanunun 41 inci maddesi uyarınca hesaplanacak ücret, brüt asgari ücret üzerinden; idari şartnamede brüt asgari ücretin yüzde (%) fazlası öngörülmüş ise bu tutar üzerinden hesaplanacaktır. Bu durumda, ulusal bayram ve genel tatil günlerinde yaptırılacak çalışma için 4857 sayılı İş Kanununun 47 nci maddesi uyarınca belirlenecek ücretin hesaplanabilmesi açısından çalışılacak gün ve personel sayısı ile fazla çalışma yapılacak hallerde toplam fazla çalışma saati ihale dokümanında belirtilecektir.
…
78.22. Brüt asgari ücret veya üzerinde ücret ödenmesi öngörülen personelin varsa nakdi yol ve yemek bedeli dahil aylık (78.12 nci maddeye göre gün üzerinden teklif alınan hallerde günlük) ücreti, fazla çalışma, ulusal bayram ve genel tatil günlerinde (ulusal bayram, resmi ve dini bayram günleri ile 1 Mayıs Emek ve Dayanışma günü ve yılbaşı günü) yapılacak çalışmalara ilişkin ücretler ile engelli işçiücreti gibi ayrı ayrı hesaplanması gereken her bir işçilik maliyeti için birim fiyat teklif cetvelinde ayrı satır açılması, malzeme giderlerinin de ayrı iş kalemleri şeklinde düzenlenmesi zorunludur. Ayrıca, ayni teklif verileceği belirtilen yemek ve yol giderlerinin de ayrı iş kalemleri şeklinde düzenlenmesi esastır. Ancak, Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin 10 uncu maddesinin beşinci fıkrasına göre işçi sayısı üzerinden teklif alınması idarece uygun görülmeyen iş kaleminin/kalemlerinin bulunduğu personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalesinin birim fiyat teklif cetvelinde, bu iş kalemi/kalemleri kapsamındaki işlerde çalıştırılmak üzere ihale dokümanında asgari sayısı belirtilen personele ilişkin maliyetlere işçilik kaleminde değil, ait olduğu iş kalemi içerisinde yer verilecek ve istekliler de tekliflerini buna göre sunacaklardır.
Bununla birlikte, söz konusu personelin fazla çalışma yapması ve/veya ulusal bayram ve/veya genel tatil günlerinde çalıştırılması öngörülüyor ise, 78.8. maddesine göre çalışılacak gün ve personel sayısı ile toplam fazla çalışma saati belirlenirken, bu personel de dikkate alınmak suretiyle maliyet hesaplaması yapılarak ulusal bayram ve genel tatil günleri iş kalemi ile fazla çalışma iş kalemine dahil edilecektir…” açıklaması bulunmaktadır.
Teknik Şartname’nin “Konu” başlıklı 1’inci maddesinde araçlara ilişkin aşağıdaki düzenleme yer almaktadır.
“…Kiralanacak araçların sayı ve teknik özellikleri aşağıdaki tablodaki gibidir.
ARAÇ TÜRÜ
SAYI
SÜRESİ
ŞOFOR
YAPILACAK
KM.
YAKIT
2013 Model ve üzeri en az 45+1 Otobüs.
1
8 AY
Yükleniciye ait en az iki adet
120.000
Yükleniciye aittir
…”
Anılan Şartname’nin “İdare ve Yüklenicinin Sorumlulukları” başlıklı 4’üncü maddesinde “…2.Araç; Her gezide bir adet idarenin onaylayacağı Kültür Bakanlığı ve Tureb (Türkiye Rehberler Birliği) den onaylı kokartlı bölgesel ve ülkesel tur rehberi ve en az beş yıl deneyimli 2 Şoförlü olarak kiralanacaktır. 500 km’i aşan mesafelerde 2. Şoför olacaktır. Şoförlerin ve rehberin SSK giderleri, maaş, fazla mesai, ikramiye, yol harcırahı gibi her türlü ödemeleri ile kaza, meslek hastalığı gibi durumlarda iş kaybı yaşamaları halinde iş kaybı tazminatı gibi yada mahkemelerce yüklenebilecek tüm yükümlülükler ve bu konulardaki tüm ödemeler Yükleniciye ait olacaktır…
…
- Araçlar ile İstanbul:50 Tur Kapadokya: 20 Tur Bursa: 30 Tur Çanakkkale 30 Tur Edirne 20 Tur Konya 5 Tur Ankara 25 Tur gidilecek olup, Araçların geziler esnasında kullanım giderleri (otoban ücretleri, OGS, v.s) Yükleniciye ait olacaktır…” düzenlemesi yer almaktadır.
Yukarıda yer alan mevzuat hükümlerinden genel bakımdan çalışma süresinin haftada en çok kırkbeş saat olduğu, tarafların anlaşması ile haftalık normal çalışma süresinin günde onbir saati aşmamak koşulu ile farklı şekilde dağıtılabileceği, bu halde, iki aylık süre içinde işçinin haftalık ortalama çalışma süresinin normal haftalık çalışma süresini aşamayacağı, turizm sektöründe dört aylık süre içinde işçinin haftalık ortalama çalışma süresinin, normal haftalık çalışma süresini aşamayacağı, denkleştirme süresinin toplu iş sözleşmeleri ile altı aya kadar artırılabileceği,
Fazla çalışmanın, 4857 saylı Kanun’da yazılı koşullar çerçevesinde, haftalık kırkbeş saati aşan çalışmalar olduğu, denkleştirme esasının uygulandığı hallerde, işçinin haftalık ortalama çalışma süresinin normal haftalık iş süresini aşmamak koşulu ile bazı haftalarda toplam kırkbeş saati aşsa dahi bu çalışmaların fazla çalışma sayılmayacağı, her bir saat fazla çalışma için verilecek ücretin normal çalışma ücretinin saat başına düşen miktarının yüzde elli yükseltilmesi suretiyle ödeneceği,
Fazla çalışma yapılacak hallerde toplam fazla çalışma saatinin ihale dokümanında belirtileceği anlaşılmaktadır.
Yapılan incelemede, Getur Seyahat San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından yapılan aşırı düşük teklif açıklamalarında 1 araç şoförüne ilişkin aylık 2.585,59 TL ve 8 ay için 20.684,72 TL ücret öngörüldüğü, 500 km mesafeyi aşan seferler için 100 adet sefer belirlemesi yapıldığı, bu seferlerde çalışması düşünülen ilave sürücü için sefer başına 86,17 TL ve toplam seferler için 8.617,00 TL olmak üzere şoförler için toplam 29.301,72 TL ücret belirlemesi yapıldığı görülmüştür.
KİK İşçilik Hesaplama modülüne göre asgari ücret için sözleşme ve genel gider dahil “Ulusal Bayram ve Genel Tatil Günleri Hesabında Esas Alınacak Birim Fiyat” ın 86,17 TL olduğu görülmüştür.
Genç Turizm Nak. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından aşırı düşük teklif açıklamalarında şoförler için ihale tarihinde yürürlükte olan aylık 2.486,14 TL brüt ücret ve 8 ay için toplam 39.778,24 TL bedel öngörüldüğü anlaşılmıştır.
İlave olarak, ihale dokümanı kapsamında çalıştırılması öngörülen personele fazla çalışma yaptırılacağına ilişkin bir düzenleme yapılmadığı, birim fiyat teklif cetvelinde de fazla çalışmaya ilişkin bir satır açılmadığı anlaşılmıştır.
Sonuç olarak, 4857 sayılı İş Kanunu’nda işçilerin çalışma süresinin haftada en çok kırkbeş saat olduğu, tarafların anlaşması ile haftalık normal çalışma süresinin günde onbir saati aşmamak koşulu ile farklı şekilde dağıtılabileceği, denkleştirme esasının uygulandığı hallerde, işçinin haftalık ortalama çalışma süresinin normal haftalık iş süresini aşmamak koşulu ile bazı haftalarda toplam kırkbeş saati aşsa dahi bu çalışmaların fazla çalışma sayılmayacağı, ihale dokümanında çalıştırılması öngörülen şoförlere ilişkin bir ücret belirlemesi yapılmadığı, ayrıca, fazla çalışma yaptırılacağına dair bir belirleme de yapılmadığı ve birim fiyat teklif cetvelinde fazla çalışma saatine ilişkin bir satır açılmadığı da göz önüne alındığında bahse konu istekliler tarafından şoför maliyetlerine ilişkin aşırı düşük teklif açıklamalarının yukarıda açıklanan şekilde yapmalarının mümkün olduğu, dolayısıyla başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
Sonuç olarak, yukarıda belirtilen mevzuata aykırılıkların düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte olduğu tespit edildiğinden, Getur Seyahat San. ve Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin reddedilmesi ve bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,
Oybirliği ile karar verildi.
