Aşırı Düşük Teklif Açıklaması – İş Deneyim Belgesi

Karar No              : 2019/UH.I-505

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2018/695572 İhale Kayıt Numaralı “Laboratuvar Bilgi Yönetim Sistemi Güncelleme, Bakım ve Destek” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü tarafından 15.02.2019 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Laboratuvar Bilgi Yönetim Sistemi Güncelleme, Bakım ve Destek” ihalesine ilişkin olarak Bilfo Bilg. ve Bil. Sis. Ltd. Şti.nin 11.03.2019 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 14.03.2019 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 19.03.2019 tarih ve 12174 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 19.03.2019 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

…

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,

1) Kesinleşen ihale kararına göre ihale komisyonu kararının 22.02.2019 tarihinde alındığı, ancak 28.02.2019 tarihinde taraflarına tebliğ edilmiş olan yazıya göre daha önce yine taraflarınca yapılmış olan şikayet başvurusunun raportöre verilmiş olduğu ve ilgili raportörün görüşünü 26.02.2019 tarih ve 20986060-869-1537 sayılı görüş raporu ile ihale komisyonuna sunduğu, başka bir ifade ile ihale komisyonunun, raportör görüşünü beklemeden karar almış olduğu bu haliyle konu ile ilgili raportör görüşüne ihtiyaç duyulmuşken, raportör görüşü beklenmeden ihale komisyonu tarafından alınmış olan kararın geçerli olmadığı bu sebeple ihale komisyonunun yeni bir karar almasının gerektiği,

– İhale uhdesinde bırakılan istekli tarafından teklif dosyasında birden fazla iş deneyim belgesinin sunulduğu ve bu sebeple anılan isteklinin iş deneyim belgelerinin geçersiz sayılarak ihale dışı bırakılmasının gerektiği,

– Anılan istekli tarafından iş deneyiminin tevsiki için sunulan belgenin geçerli bir belge niteliğinde olmadığı şöyle ki;

– Anılan istekli tarafından sunulmuş olan sözleşme ve faturaların noter, serbest muhasebeci, yeminli mali müşavir, serbest muhasebeci mali müşavir veya vergi dairesi onaylı suretlerinin verilip verilmediğinin incelenmediği,

– İş deneyiminin tevsiki için sunulan sözleşme personel çalıştırmayı gerektirdiği halde personel çalıştırıldığını gösteren ve Sosyal Güvenlik Kurumu internet sayfası üzerinden düzenlenmiş ve idarece teyidi yapılabilen belgelerin teklif dosyasında sunulmadığı,

– İdarece yapılan değerlendirmede gerçekleşen ödemelere yönelik belgelerin dikkate alındığı, mevzuata uygun şekilde noter, serbest muhasebeci, yeminli mali müşavir, serbest muhasebeci mali müşavir veya vergi dairesi onaylı suretlerin dikkate alınmadığı,

– İdarece taraflarınca yapılmış ilk şikayet başvurusu üzerine alınan karardan ihale uhdesinde bırakılan istekliye sözleşme kapsamında 400.000,00 TL tutarında bir ödemenin söz konusu olduğunun anlaşıldığı, anılan istekliye yapılan ödemelerin KDV dahil yapıldığı dikkate alındığında bu tutarın KDV hariç 338.983,00 TL olması gerektiği, anılan isteklinin 1.292.000,00 TL tutarında bir teklif sunduğu ve tevsik etmesi gereken iş deneyiminin bu tutarın %30’u olan 387.600,00 TL olması gerektiği, ancak sunulan bu belgenin gerekli tutarı sağlamadığı,

– Anılan isteklinin, kamuya ait herhangi bir iş için düzenlenmiş ve en az 387.600,00 TL tutarlı bir iş deneyim belgesinin bulunmadığı, alt yüklenici olarak yaptığı diğer tüm işlerin kamuya ait ve alt yüklenici çalıştırılmasına izin verilmeyen işler olduğu dolayısı ile sözleşme ve fatura örnekleri ile iş deneyimini tevsik etmesinin mümkün olmadığı,

– Anılan isteklinin bitirilmiş bir iş için iş deneyim belgesi sunmuş olmasının mümkün olmadığı zira bitirilmiş herhangi bir işinin bulunmadığı, söz konusu istekli tarafından kamuya ait henüz bitirilmemiş bir işin parçalanması sureti ile anılan istekli ve söz konusu işin asıl yüklenicisi arasında yapılmış olan sözleşmenin esas alınarak iş deneyiminin tevsik edilmeye çalışıldığı ancak bu durumun mevzuata uygun olmadığı,

– Anılan isteklinin iş deneyiminin tevsiki için sunmuş olduğu sözleşmenin geçerli olup olmadığına bakılmadığı, örneğin bu iş eğer iş ortaklığı adına yapılmış ise sözleşmenin iş ortaklığı ile mi yoksa iş ortaklığını temsil eden herhangi bir firma ile mi yapılıp yapılmadığına bakılmadığı,

– İhale komisyonunun ihale uhdesinde bırakılan istekli tarafından sunulmuş olan sözleşmedeki işin içeriğinin hastane bilgi yönetim sistemi (HBYS) ya da laboratuvar bilgi yönetim sistemi (LBYS) olup olmadığına bakmadığı, anılan isteklinin web üzerinden sonuçları görüntüleme  işini yapmış olmasının  tek başına HBYS ya da LBYS işi yapmış olduğunun değil bu işin bir kısmını yapmış olduğu anlamına geleceği, üstelik bu işin anılan istekli tarafından mı yoksa işin esas yüklenicisi tarafından mı yapıldığının belli olmadığı,

– Anılan isteklinin idareye sunmuş olduğu sözleşmeye ait bir işin var olup olmadığının ihale komisyonu tarafından incelenmediği,

– Anılan isteklinin 2015 yılının Aralık ayı öncesinde Gürmed Tıbbi ve Tek. Sis. San. ve Tic. A.Ş. ile sözleşme yapmış olduğu ve 2013/162375 İKN’li HPV (Human Papilloma Virüs) Taraması işini yaptığının taraflarınca ve idare tarafından da bilindiği, eğer anılan istekli tarafından iş deneyiminin tevsiki için sunulmuş olan sözleşme, Gürmed Tıbbi ve Tek. Sis. San. ve Tic. A.Ş.ye ait ise bu durumda anılan istekli için 4734 sayılı Kanun’un 11-g maddesi uyarınca araştırma yapılmasının gerektiği, zira Gürmed Tıbbi ve Tek. Sis. San. ve Tic. A.Ş.nin Aralık 2015 tarihinde terör örgütü irtibat ve iltisakı nedeni ile kayyuma devredilmiş olduğu ve Aralık 2015 tarihinden önce bu firma tarafından yapılmış olan sözleşmelerin Mart 2019 tarihinde geçerli sözleşme olarak değerlendirilemeyeceği dolayısıyla geçerli olmayan bir sözleşmenin iş deneyimini tevsik etmek amacı ile kullanılamayacağı,

…

1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Değerlendirmeye ilişkin esaslar” başlıklı 48’inci maddesinde, “ (1) İhale konusu iş veya benzer işlerle ilgili tek sözleşmeye dayalı olarak iş deneyimini gösteren belgeler değerlendirmeye alınır. Birden çok iş deneyimini gösteren belge hiçbir şekilde toplanamaz.

(2) İş deneyimini gösteren belgelerde yer alan ancak, ihale konusu iş veya benzer iş kapsamında bulunmayan işlerin tutarları iş deneyiminde değerlendirmeye alınmaz….” hükmü yer almaktadır.

İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan teklif dosyası kapsamında, iş deneyiminin tevsiki için farklı işlere ait iki adet sözleşme ve bu sözleşmelere ilişkin faturaların sunulduğu görülmüştür.

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nde teklif dosyası kapsamında birden fazla iş deneyim belgesi sunulmasını yasaklayan herhangi bir hükme yer verilmediği, bu itibarla  ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından iş deneyiminin tevsiki için teklif dosyasında iki adet sözleşme sunulmuş olmasının mevzuata aykırılık teşkil etmediği, ancak anılan Yönetmelik’in iş deneyim belgelerinin değerlendirilmesine ilişkin yukarıda yer verilen hükmü gereği, ihale konusu iş veya benzer işlerle ilgili tek sözleşmeye dayalı olarak iş deneyimini gösteren belgelerin değerlendirmeye alınacağı ve birden fazla iş deneyim belgesi sunulması halinde bu iş deneyim belgelerinin tutarlarının hiçbir şekilde toplanamayacağı anlaşılmıştır.

Bu kapsamda, ihale komisyonu tarafından iş deneyim belgeleri üzerinden yapılan değerlendirmenin de tek sözleşme üzerinden yapıldığı ve bu hususta bir aykırılık bulunmadığı,

İş deneyim belgeleriyle ilgili olarak yapılan diğer iddialar kapsamında yapılan incelemede ise;

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “İş deneyimini gösteren belgeler” başlıklı 39’uncu maddesinde “İş deneyimini gösteren belgelerin istenildiği ihalelerde; teknolojik ürün deneyim belgesinin ve yurt içinde veya yurt dışında kamu veya özel sektörde bedel içeren tek bir sözleşme kapsamında taahhüt edilen ihale konusu iş veya benzer işlere ilişkin olarak;

1. a) İlk ilan veya davet tarihinden geriye doğru son beş yıl içinde kabul işlemleri tamamlanan hizmet alımlarıyla ilgili iş deneyimini gösteren belgelerin,
2. b) Devredilen işlerde devir öncesindeki veya sonrasındaki dönemde ilk sözleşme bedelinin en az % 80’inin gerçekleştirilmesi şartıyla, ilk ilan veya davet tarihinden geriye doğru son beş yıl içinde kabul işlemleri tamamlanan hizmet işleriyle ilgili iş deneyimini gösteren belgelerin,

…

(2) İlk ilan veya davet tarihi ile ihale veya son başvuru tarihi arasında kabul işlemleri tamamlanan hizmet işleri, ilgisine göre birinci fıkranın (a) veya (b) bendi kapsamında değerlendirilir.” hükmü,

Aynı Yönetmelik’in “İş deneyim belgesi ve teknolojik ürün deneyim belgesinin düzenlenme koşulları” başlıklı 45’inci maddesinde “(4) Bedel içeren tek bir sözleşmeye dayalı olarak gerçekleştirilen ve kabulü yapılan işlerde gerçekleştirilen işin parasal tutarının sözleşme bedeline oranına bakılmaksızın yüklenici iş bitirme belgesi, ihale dokümanında alt yüklenici çalıştırılabileceği öngörülen işlerde, belgeyi düzenlemeye yetkili kurum veya kuruluşun onayı ile çalıştırılan alt yükleniciler tarafından gerçekleştirilen iş kısımları için ise, alt yüklenici iş bitirme belgesi düzenlenir.” hükmü,

Aynı Yönetmelik’in “İş deneyim belgesi düzenlenemeyen hallerde iş deneyimini gösteren diğer belgeler ve bu belgelerde aranacak kriterler” başlıklı 47’nci maddesinde “(1) Gerçek kişilere veya iş deneyim belgesi düzenlemeye yetkili olmayan her türlü kurum ve kuruluşa bedel içeren tek bir sözleşmeye dayalı olarak gerçekleştirilen işlerde, iş deneyim belgesi düzenlenemez. Bu durumda, bitirilen işlere ilişkin iş deneyiminin belgelendirilmesinde aşağıdaki esaslar uygulanır:

(a)Yurtdışında gerçekleştirilen işler hariç bu madde kapsamında yer alan işlerde; sözleşme ve bu sözleşmenin uygulanmasına ilişkin olarak 213 sayılı Vergi Usul Kanununun ilgili hükümleri çerçevesinde düzenlenen; fatura örnekleri veya bu örneklerin noter, serbest muhasebeci, yeminli mali müşavir, serbest muhasebeci mali müşavir veya vergi dairesi onaylı suretleri veya serbest meslek makbuzu nüshaları ya da bu nüshaların noter, yeminli mali müşavir, serbest muhasebeci mali müşavir veya vergi dairesi onaylı suretleri, personel çalıştırılan işlerde ise bu belgelere ek olarak o işe ait sözleşme kapsamında personel çalıştırıldığını gösteren Sosyal Güvenlik Kurumu internet sayfası üzerinden düzenlenmiş ve idarece teyidi yapılabilen belgeler, iş deneyimini gösteren belgelerdir. Aday veya istekli, iş deneyimini gösteren bu belgeleri başvuru veya teklifi kapsamında sunar. Bu maddede belirtilen işler için iş deneyim belgesi düzenlenmiş olsa bile, ihale komisyonunca dikkate alınamaz.” hükmü bulunmaktadır.

…

Yapılan incelemede, ihale uhdesinde kalan istekli tarafından sunulan teklif bedelinin 1.292.000,00 TL olduğu, bu durumda anılan istekli tarafından sunulması gereken asgari iş deneyim tutarının 387.600,00 TL olduğu anlaşılmıştır.

Öncelikle şu hususu tekrarlamakta fayda olacaktır; şikayete konu ihalede olduğu gibi yazılım hizmeti verilecek ihalelere katılımda iş deneyiminin tevsiki, iş deneyim belgesi, sözleşme ve faturalar ile yapılabileceği gibi aynı zamanda isteklilerin sunmuş oldukları teknolojik ürün deneyim belgeleri de kullanılabilmektedir.

İstekli tarafından iş deneyiminin tevsiki için sunulan belgeler incelendiğinde ise, bu kapsamda iki adet sözleşmenin ve bu sözleşmelere ilişkin faturaların sunulduğu görülmüştür.

Bu kapsamda anılan istekli tarafından iş deneyiminin tevsiki için sunulan ilk sözleşme incelendiğinde söz konusu sözleşmenin ATQ Biy. İç. ve Dış. Tic. Ltd. Şti. ve Agersoft Bil. Tek. Dış. Tic. San. Ltd. Şti. arasında akdedilen yazılım geliştirme anlaşması olduğu, söz konusu anlaşmanın konusunun “2016/402470 İKN’li Türkök Hla Doku Tipleme Laboratuvarı Hizmet Alımı” ihalesi kapsamında HLA Laboratuvar Bilgi Yönetim Sistemi yazılımının geliştirilmesi ve yazılım tesliminden itibaren üç yıl süre ile destek ve bakım sağlanması olduğu anlaşılmıştır.

Yapılan incelemede, söz konusu sözleşmeye konu olan işin esasen kamuya karşı gerçekleştirilmiş bir iş olduğu ve bu iş kapsamında Agersoft Bil. Tek. Dış. Tic. San. Ltd. Şti. gerçekleştirilen işlerin alt yüklenicilik kapsamında değerlendirilmesi gerektiği, bu doğrultuda ihale dokümanında alt yüklenici çalıştırılabileceği öngörülen işlerde, belgeyi düzenlemeye yetkili kurum veya kuruluşun onayı ile çalıştırılan alt yükleniciler tarafından gerçekleştirilen iş kısımları için, alt yüklenici iş bitirme belgesi düzenlenmesinin gerektiği, bu kapsamdaki işlere ait iş deneyiminin sözleşme ve faturalarla değil alt yüklenici iş bitirme belgesiyle tevsik edilmesinin gerektiği anlaşıldığından söz konusu sözleşmenin bu yönüyle geçerli bir iş deneyim belgesi olarak değerlendirilemeyeceği,

Ayrıca, söz konusu anlaşmanın eki olarak ATQ Biy. İç. ve Dış. Tic. Ltd. Şti. tarafından hazırlanmış  “Türkök Hla Doku Tipleme Laboratuvarı İhalesi Kapsamında Hla Laboratuvarı Bilgi Yönetim Sistemi (Lbys-Hla) Yazılım Alımı Teknik Şartnamesi”  düzenlemeleri kapsamında işe başlama tarihinin 01.05.2017, işin bitiş tarihinin ise 01.03.2020 olarak düzenlendiği, itirazen şikayete konu ihaleye ait ihale tarihinin ise 15.02.2019 olduğu, dolayısıyla söz konusu sözleşmeye konu edilen işin ihale tarihi itibariyle kabulünün yapılmadığı ve bu kapsamda da yukarıda yer verilen Yönetmelik hükümleri doğrultusunda geçerli bir iş deneyim belgesi olarak kabul edilemeyeceği sonucuna varılmıştır.

Söz konusu isteklinin iş deneyimini tevsik etmek için sunduğu diğer sözleşme incelendiğinde ise söz konusu sözleşmenin Barla Bil. Müh. Müş. Gıd. İnş. Med. San. Tic. Ltd. Şti.  ve Agersoft Bil. Tek. Dış. Tic. San. Ltd. Şti. arasında akdedilen yazılım kiralama sözleşmesi olduğu, söz konusu sözleşmenin anılan istekli tarafından geliştirilen Curegate(Agersoft Hbys/Lbys) programının kullanım hakkının lisansına ilişkin olduğu görülmüştür. İlgili sözleşmenin “Teknik Destek” başlığı altında düzenlenen 6’ncı ve 9’uncu maddelerinde “6-Firma, Sağlık Bakanlığı’nın USS servisleri ve Sağlık Bakanlığı dışında hiçbir sistem ya da kurumla entegrasyon garantisi vermez.

….

9-Yazılım güncelleştirmeleri sadece internet üzerinden gerçekleştirilecektir. Bakanlık kaynaklı talepler veya mevzuatlarında yapılan değişiklik nedeni ile yazılımda yapılan güncellemeler alıcı tarafından kabul edilmek zorundadır” düzenlemeleri bulunmaktadır.

İlgili sözleşmeye konu işin mahiyeti ile bilgi edinmek için 25.03.2019  tarihli ve 2019/6168 sayılı yazı ile sözleşmenin tarafı olan Barla Bil. Müh. Müş. Gıd. İnş. Med. San. Tic. Ltd. Şti.den bilgi talebinde bulunulmuştur. Ancak söz konusu firma tarafından anılan hususlara ilişkin süresinde herhangi bir cevap verilmemesi üzerine 05.04.2019 tarihli ve 2019/7007 sayılı yazı ile sözleşmenin diğer tarafı olan  Agersoft Bil. Tek. Dış. Tic. San. Ltd. Şti.den;

 -İş deneyiminin tevsiki için sunulan söz konusu sözleşme ile kiralanan yazılım programının Barla Bilg. Müh. Müş. Gıd. İnş. Med. San. Tic. Ltd. Şti. tarafından hangi iş kapsamında kullanıldığına,

-İlgili sözleşme ile kiralanan yazılım programının kamuya ait bir işte kullanıp kullanılmadığına,

-Söz konusu sözleşme ile kiralanan yazılım programının kullanıldığı iş kapsamında Agersoft Bil. Tek. Dış. Tic. San. Ltd. Şti.nin üstlenmiş olduğu role ilişkin bilgi talebinde bulunulmuştur.

Anılan istekli tarafından gönderilen 08.04.2019 tarihli ve 2019-25 sayılı cevabi yazıda, sözleşmenin diğer tarafı olan Barla Bilg. Müh. Müş. Gıd. İnş. Med. San. Tic. Ltd. Şti. tarafından, sözleşme kapsamında kiralanan yazılım ile hangi kurumlara hizmet verildiği hususunda bir bilgiye ulaşamadıkları,  taraflarının ise ilgili sözleşme kapsamında yazılım üreticisi firma olarak yazılımda çıkan kusurları gidermek hususunda rol aldıklarını, satış, kurulum ve destek hizmetlerinin ise Barla Bilg. Müh. Müş. Gıd. İnş. Med. San. Tic. Ltd. Şti.nin kendi bünyesinde gerçekleştirmekle sorumlu olduğu belirtilmiştir.

Bu doğrultuda yapılan incelemede, ilgili sözleşmenin anılan istekli tarafından geliştirilen Curegate(Agersoft Hbys/Lbys) programının kullanım hakkının Barla Bilg. Müh. Müş. Gıd. İnş. Med. San. Tic. Ltd. Şti.ne kiralanmasına ilişkin olduğu, mevcut veriler ışığında söz konusu sözleşme ile kiralanan yazılım programının Barla Bilg. Müh. Müş. Gıd. İnş. Med. San. Tic. Ltd. Şti. tarafından herhangi bir kamu işinde kullanılıp kullanılmadığına ve anılan isteklinin bu sözleşme kapsamında kamuya dönük bir hizmet verip vermediğine ilişkin tespit yapılamamış olmakla birlikte, ilgili sözleşmede Sağlık Bakanlığına dönük hazırlanmış sözleşme düzenlemelerinden sözleşmeye konu yazılım programının kamuya gerçekleştirilen işlerde kullanılabileceği değerlendirilmiştir. Ancak bu noktada net bir tespite ulaşılamadığından konu hakkında aşağıdaki seçenekler ortaya çıkmaktadır;

-Kamuya gerçekleştirilen bir işte kullanıldığı değerlendirilen söz konusu yazılım kiralama sözleşmesinin iş deneyimine esas olarak kullanılabilmesi için ilgili yazılımın kullanıldığı ihale dokümanında alt yüklenici çalıştırılmasına izin verilmesi koşuluyla iş sahibi idare tarafından alt yüklenici iş bitirme belgesi düzenlenmesi gerekeceği,

-İhale dokümanında alt yüklenici çalıştırılmasına yönelik düzenleme bulunmayan bir kamu ihalesinde ilgili yazılımın kullanılmış olması halinde ise alt yüklenicilik ilişkisi oluşamayacağından iş deneyim belgesi düzenlenemeyeceği ve her iki durumda kamuya gerçekleştirilmiş bir işin belli bir kısmı için yapılan sözleşme ve faturaların iş deneyiminin tevsikinde kullanılamayacağı anlaşılmaktadır.

Söz konusu yazılım hizmetinin kamuya gerçekleştirilmediğinin kabul edilmesi halinde ise ihale konusu iş veya benzer iş tanımına uygunluk yönünden değerlendirilmesi gerekmektedir.

Bu çerçevede ihale üzerinde bırakılan istekli ve sözleşmenin tarafı olan Agersoft Bil. Tek. Dış. Tic. San. Ltd. Şti. tarafından gönderilen cevabi yazıdan da anlaşıldığı üzere sözleşme konusu işin yalnızca ilgili yazılımın kullanım hakkının kiralanması ve ilgili yazılımda ortaya çıkan kusurların giderilmesini içerdiği, ancak ihale konusu işin laboratuvar bilgi yönetim sistemi güncelleme, bakım ve destek işi olduğu, söz konusu iş kapsamında benzer iş olarak ise kamu ve özel sektörde yapılmış olan hastane bilgi yönetim sistemleri veya laboratuvar bilgi yönetim sistemleri işinin belirlendiği, bu doğrultuda söz konusu yazılım kiralama sözleşmesinin ihale konusu iş yahut benzer iş kapsamında değerlendirilemeyeceği ve bu doğrultuda söz konusu ihale kapsamında geçerli bir iş deneyim belgesi olarak kabul edilemeyeceği ve anılan ihalede iş deneyiminin tevsiki için kullanılamayacağı görüldüğünden başvuru sahibi isteklinin iddiası yerinde bulunmuştur.

…

Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, Agersoft Bil. Tek. Dış. Tic. San. Ltd. Şti.nin değerlendirme dışı bırakılması ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,

Oybirliği ile karar verildi.