Aşırı Düşük Teklif Savunma Hazırlama Aşırı Düşük Teklif Savunma Danışmanlığı Yapım Hizmet Mal Hazırlama
Karar No : 2014/UY.III-2996 Mahkeme Kararını Göster
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2014/2915 İhale Kayıt Numaralı “Ankara İli Mamak İlçesi 200 Yataklı Devlet Hastanesi İnşaatı İşi” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
T.C. Başbakanlık Toplu Konut İdaresi Başkanlığı tarafından 25.02.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan “Ankara İli Mamak İlçesi 200 Yataklı Devlet Hastanesi İnşaatı” ihalesine ilişkin olarak İzka İnşaat Taahhüt Mühendislik Ltd.Şti.nin 26.06.2014 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 03.07.2014 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 14.07.2014 tarih ve 22598 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 14.07.2014 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2014/2178 sayılı şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, Metag İnş. Tic. A.Ş. & Zek-San İnş. Tic. ve San. Ltd. Şti. Ortak Girişimi’ndeki Metag İnş. Tic. A.Ş. tarafından sunulan “IKEA MEGA Alışveriş Eğlence ve Ticaret Merkezi İnşaatı” işine ait iş deneyim belgesinin ilgili mevzuata göre yetkili mercilerce düzenlenmediği ve Danıştay 13. Dairesinin bu iş deneyim belgesine ilişkin kararının ise Kanun niteliğinde olmadığı, bu nedenle söz konusu Ortak Girişimin teklifinin iş deneyim belgesi yönünden geçerli olmadığı iddiasına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddiasının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “İş deneyimini gösteren belgeler” başlıklı 39’uncu maddesinin onaltıncı fıkrasında, belge düzenlemeye yetkili kurum ve kuruluşlara yurt dışında gerçekleştirilen işler hariç yurt dışında gerçekleştirilen diğer işlerle ilgili olarak, iş deneyimini tevsik için o ülke mevzuatına göre iş sahibinin adı veya unvanı, işin yapıldığı yer ve niteliği, yüklenicinin ilgisine göre fiilen denetleme veya yönetme faaliyetlerinde bulunanların adı veya unvanı, sözleşme bedeli ve tarihi ile işin bitim tarihini içerecek şekilde düzenlenmiş belgenin sunulması gerektiği hüküm altına alınmıştır.
Aynı Yönetmelik’in “Belgelerin Sunuluş Şekli” başlıklı 31’inci maddesinde “Apostil tasdik şerhi” taşımayan veya (c) bendi kapsamında sunulmayan yabancı ülkelerde düzenlenen belgelerin, o ülkedeki Türkiye Cumhuriyeti Konsolosluğu tarafından veya sırasıyla o ülkenin Türkiye’deki temsilciliği ile Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı tarafından tasdik edilmesi gerekir. Türkiye Cumhuriyeti Konsolosluğunun bulunmadığı ülkelerde düzenlenen belgeler ise sırasıyla, düzenlendiği ülkenin Dışişleri Bakanlığı, bu ülkeyle ilişkilerden sorumlu Türkiye Cumhuriyeti Konsolosluğu veya bu ülkenin Türkiye’deki temsilciliği ve Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı tarafından tasdik edilmelidir.” hükmüne yer verilmiştir. İdari Şartname’nin “Belgelerin Sunuluş Şekli” başlıklı 7.7’nci maddesinde aynı doğrultuda düzenlemeler yer almaktadır.
…
Metag İnş. Tic. Anonim Şirketi – Zek-San İnşaat Ticaret ve Sanayi Limited Şirketi Ortak Girişimi’nin pilot ortağı olan Metag İnş. Tic. A.Ş tarafından teklifinin ekinde iş deneyimini tevsik etmek amacıyla Moskova Büyükelçiliği Ticaret Müşavirliği tarafından 27.07.2010 tarih ve B.02.1.DTM.3.RU.01.01-I/450-585 sayıyla IKEA MEGA Alışveriş Eğlence ve Ticaret Merkezi İnşaatı işi için Metag İnş. Tic. A.Ş adına düzenlenmiş geçici kabul tarihi 30.10.2009, sözleşme bedeli 250.669.239 Amerikan Doları olan “İşin bitimine dair belge”nin sunulduğu görülmüştür.
İdarenin Moskova Büyükelçiliğine gönderdiği 19.03.2014 tarihli ve 1999 sayılı yazıda 27.07.2010 tarihi itibari ile Moskova Ticaret Müşavirliğinin iş deneyim belgesini düzenleme yetkisi olup olmadığı veya Moskova Büyükelçiliği tarafından Moskova Ticaret Müşavirliğine iş deneyim belgesi düzenlemesi için vermiş olduğu herhangi bir yetkinin olup olmadığı hususunda görüş sorulduğu, idarenin bu yazısına cevaben Moskova Büyükelçiliği Ticaret Müşavirliği tarafından gönderilen 20.03.2014 tarihli ve 266 sayılı yazıda Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin iş deneyim belgelerini ayrıntılı bir biçimde düzenlediği, Ticaret müşavirlikleri ve ataşeliklerin Anlaşmalar 2008/1 Tebliği kapsamında düzenledikleri yurt dışı iş deneyim belgelerinin Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nde ifade edilen iş deneyim belgesi niteliğini haiz olmadığı, yanlış uygulamaların önüne geçilmek amacıyla mevzuat değişikliği yapılarak ticaret müşavirlikleri ve ataşeliklerin belge düzenleme imkânının kaldırıldığı, eski mevzuata dayanılarak düzenlenen belgelerin ise kamu ihaleleri kapsamında ihalelere sunulmaması yönünde ilgili sektör kuruluşları aracılığıyla şirketlere bildirimde bulunulduğunun ifade edildiği tespit edilmiştir.
Başvuru sahibi tarafından atıf yapılan 16.01.2012 tarihli ve 2012/UY.II-372 sayılı Kurul kararı, 08.08.2012 tarihli ve 2012/UY.III-3180 sayılı Kurul kararı ile 07.05.2014 tarihli ve 2014/UY.I-2032 sayılı Kurul kararında “Sözkonusu iş deneyim belgesine ilişkin olarak 20.12.2011 tarih ve 4154 sayıyla Moskova Büyükelçiliği Ticaret Müşavirliğince düzenlenip düzenlenmediği, anılan Ticaret Müşavirliğince düzenlenmiş ise, hangi mevzuata dayanılarak düzenlendiği hususunda Ekonomi Bakanlığından görüş sorulmuştur.
Serbest Bölgeler, Yurtdışı Yatırım ve Hizmetler Genel Müdürlüğünce 27.12.2011 tarih ve 63568 sayılı yazıyla cevap verilmiş; sözkonusu yazıda; “…Bilindiği üzere, yurtdışında proje üstlenen müteahhitlik ve müşavirlik firmalarımızın kesin ve geçici ihraç ve ithal izinlerine ilişkin mevzuat, 04/04/2008 tarih ve 26837 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 2008/1 sayılı Yurt Dışı Müteahhitlik ve Teknik Müşavirlik Hizmetleri Kapsamında Yapılacak İhracat ve İthalata İlişkin Tebliğ ile düzenlenmiştir.
Anılan Tebliğ’in 3. Maddesi’nin (d) bendinde Ticaret Müşavirliklerimizin düzenlediği “Yurt Dışı İş Deneyim Belgesi” tanımlanmakta, sözkonusu Tebliğ’in 2 No.lu ekinde de anılan belgenin bir örneğine yer verilmektedir.
Malumları olduğu üzere, yurtdışında özel sektör kuruluşlarından proje üstlenen firmalarımız sözkonusu projeyi tamamladıklarında, işverenin bir kamu kurumu olmaması nedeniyle, iş bitirme belgesi alamamaktadırlar. Bu çerçevede, mezkûr Tebliğ’de öngörülen “Yurt Dışı İş Deneyim Belgesi”, firmalarımızın kesin ve geçici ihraç ve ithal izinlerine ilişkin işlemlerin tekemmül ettirilmesi, ayrıca işverenin bir özel sektör kuruluşu olması durumunda “iş bitirme belgesi” alamayan firmaların deneyimlerini belgeleyebilmeleri amacına matuftur.
Diğer taraftan, Moskova Ticaret Müşavirliğimiz konuya ilişkin olarak Bakanlığımıza ilettiği bilgide, Metag firmasının başvurusu üzerine 2008/1 sayılı Tebliğ’de öngörülen formata uygun bir belge düzenlendiğini, ancak firmanın daha sonra tekrar başvurarak sözkonusu belgenin Kamu İhale Kurumu’nun standart formuna uygun bir biçimde düzenlenmesini talep ettiğini, bu çerçevede, sözkonusu belgenin işin unsurları aynı olduğu cihetle düzenlenmesinde bir beis görülmediğini, Konsolosluğumuzun da bu belgeyi kendilerinin değil Ticaret Müşavirliğimizin düzenlemesi gerektiğini ifade ederek, firmayı Müşavirliğimize yönlendirdiğini bildirmektedir.
Yurtdışında iş yapan firmalarımızın Büyükelçiliklerimizin bir birimi olan Ticaret Müşavirlikleri veya Ataşelikleri ile sürekli temas halinde olmaları ve 2008/1 sayılı Tebliğ kapsamında gerek “Iş Alındı Belgesi”nin, gerek “Yurt Dışı İş Deneyim Belgesi”nin Müşavirliklerimiz ve Ataşeliklerimiz tarafından düzenlendiği hususları dikkate alındığında, Kurumlarının da katkılarıyla 2008/1 sayılı Tebliğ’de öngörülen “Yurt Dışı Iş Deneyim Belgesi” formatında bir değişiklik yapılmak suretiyle, firmalarımızca yurtdışında üstlenilen özel sektör projelerinin de değerlendirme kapsamına alınabileceği değerlendirilmektedir.
Öte yandan, Kurumunuz tarafından uygulanmakta olan Yapım İşleri Uygulama Yönetmeliği’nin incelenmesinden, yurtdışında faaliyet gösteren firmalarımızın üstlendikleri kamu kurumları haricindeki özel sektör projelerinin değerlendirmeye dâhil edilmediği izlenimi edinilmektedir…
Yurtdışında iş yapan firmalarımızın Büyükelçiliklerimizin bir birimi olan Ticaret Müşavirlikleri veya Ataşelikleri ile sürekli temas halinde olmaları ve 2008/1 sayılı Tebliğ kapsamında gerek “İş Alındı Belgesi”nin, gerek “Yurt Dışı İş Deneyim Belgesi”nin Müşavirliklerimiz ve Ataşeliklerimiz tarafından düzenlendiği hususları dikkate alındığında, Kurumlarının da katkılarıyla 2008/1 sayılı Tebliğ’de öngörülen “Yurt Dışı Iş Deneyim Belgesi” formatında bir değişiklik yapılmak suretiyle, firmalarımızca yurtdışında üstlenilen özel sektör projelerinin de değerlendirme kapsamına alınabileceği değerlendirilmektedir…” ifadesine yer verilmiştir.
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği “İş deneyimini gösteren belgeler” başlıklı 39 uncu maddesin 16ncı fıkrasında, belge düzenlemeye yetkili kurum ve kuruluşlara yurt dışında gerçekleştirilen işler hariç yurt dışında gerçekleştirilen diğer işlerle ilgili olarak, iş deneyimini tevsik için o ülke mevzuatına göre iş sahibinin adı veya unvanı, işin yapıldığı yer ve niteliği, yüklenicinin ilgisine göre fiilen denetleme veya yönetme faaliyetlerinde bulunanların adı veya unvanı, sözleşme bedeli ve tarihi ile işin bitim tarihini içerecek şekilde düzenlenmiş belgenin sunulması gerektiği hüküm altına alınmıştır.
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin “Belgelerin Sunuluş Şekli” başlıklı 31 inci maddesinde; “Apostil tasdik şerhi” taşımayan veya (c) bendi kapsamında sunulmayan yabancı ülkelerde düzenlenen belgelerin, o ülkedeki Türkiye Cumhuriyeti Konsolosluğu tarafından veya sırasıyla o ülkenin Türkiye’deki temsilciliği ile Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı tarafından tasdik edilmesi gerekir. Türkiye Cumhuriyeti Konsolosluğunun bulunmadığı ülkelerde düzenlenen belgeler ise sırasıyla, düzenlendiği ülkenin Dışişleri Bakanlığı, bu ülkeyle ilişkilerden sorumlu Türkiye Cumhuriyeti Konsolosluğu veya bu ülkenin Türkiye’deki temsilciliği ve Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı tarafından tasdik edilmelidir.” hükmüne yer verilmiştir.
Yukarıda yer alan Yönetmelik hükümleri ve Serbest Bölgeler, Yurtdışı Yatırım ve Hizmetler Genel Müdürlüğünün 27.12.2011 tarih ve 63568 sayılı yazısı bir arada değerlendirildiğinde;
METAG İnş. Tic. A.Ş tarafından teklifinin ekinde iş deneyimini tevsik etmek amacıyla sunduğu yurt dışı iş deneyim belgesinin Dış Ticaret Müsteşarlığı’nın 2008/1 sayılı “Yurt Dışı Müteahhitlik ve Teknik Müşavirlik Hizmetleri Kapsamında Yapılacak İhracat Ve İthalata İlişkin Tebliği” kapsamında tanzim edildiği, ancak yukarıdaki yazıda yer alan idarelerin iş deneyim belgesi düzenleyebileceğine ilişkin Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinde herhangi bir düzenlemeye yer verilmediği anlaşılmıştır.
Ayrıca, anılan Genel Müdürlük tarafından gönderilen yazıda, 2008/1 sayılı Tebliğ’de öngörülen “Yurt Dışı İş Deneyim Belgesi” formatında bir değişiklik yapılmak suretiyle, firmalarca yurtdışında üstlenilen özel sektör projelerinin de değerlendirme kapsamına alınabileceği görüşüne yer verilmiştir.
Sonuç olarak; METAG İnş. Tic. A.Ş tarafından teklifinin ekinde iş deneyimini tevsik etmek amacıyla Moskova Büyükelçiliği Ticaret Müşavirliği tarafından 27.10.2010 tarih ve B.02.1.DTM.3.RU.01.01-I/450-585 sayıyla düzenlenmiş belgenin kabul edilemeyeceği anlaşılmıştır.” ifadelerine yer verilmek suretiyle anılan şirket tarafından sunulan belgenin kabul edilmeyeceğine karar verildiği görülmektedir.
Tüm bu hususlar bir arada değerlendirildiğinde kamu ihale mevzuatı uyarınca Moskova Büyükelçiliği Ticaret Müşavirliği tarafından Metag İnş. Tic. A.Ş. adına düzenlenen belgenin, iş deneyim belgesi niteliğinde kabul edilemeyeceği, bu nedenle başvuru sahibinin iddiasının yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, Metag İnş. Tic. Anonim Şirketi – Zek-San İnşaat Ticaret ve Sanayi Limited Şirketi Ortak Girişimi’nin teklifinin değerlendirme dışı bırakılarak, bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,
Oyçokluğu ile karar verildi.
KARŞI OY
İnceleme konusu ihalede,
Başvuru sahibinin itirazen şikayet dilekçesinde yer alan “Metag İnş. Tic. A.Ş. & Zek-San İnş. Tic. ve San. Ltd. Şti. Ortak Girişimi’ndeki Metag İnş. Tic. A.Ş. tarafından sunulan “IKEA MEGA Alışveriş Eğlence ve Ticaret Merkezi İnşaatı” işine ait iş deneyim belgesinin ilgili mevzuata göre yetkili mercilerce düzenlenmediği ve Danıştay 13. Dairesinin bu iş deneyim belgesine ilişkin kararının ise Kanun niteliğinde olmadığı, bu nedenle söz konusu Ortak Girişimin teklifinin iş deneyim belgesi yönünden geçerli olmadığı” şeklindeki iddianın incelenmesi neticesinde, Kurul çoğunluğunca, kamu ihale mevzuatı uyarınca Moskova Büyükelçiliği Ticaret Müşavirliği tarafından Metag İnş. Tic. A.Ş. adına düzenlenen belgenin, iş deneyim belgesi niteliğinde kabul edilemeyeceği gerekçesiyle “düzeltici işlem belirlenmesine” karar verilmiştir.
Anılan kararda, başvuru sahibi tarafından atıf yapılan Kurulun 16.01.2012 tarihli ve 2012/UY.II-372 sayılı, 08.08.2012 tarihli ve 2012/UY.III-3180 sayılı ve 07.05.2014 tarihli ve 2014/UY.I-2032 sayılı kararlarında, METAG İnş. Tic. A.Ş tarafından teklifinin ekinde iş deneyimini tevsik etmek amacıyla Moskova Büyükelçiliği Ticaret Müşavirliği tarafından 27.10.2010 tarih ve B.02.1.DTM.3.RU.01.01-I/450-585 sayıyla düzenlenmiş belgenin kabul edilemeyeceği şeklinde karar verildiğinden, anılan şirket tarafından sunulan belgenin kabul edilmeyeceği ifade edilmektedir.
Yapılan incelemede, Kurulun 2012 yılında almış olduğu 372 ve 3180 sayılı kararların Danıştay nezdinde incelendiği ve Danıştay 13. Dairesinin K:2014/354 ve K:2014/355 sayılı kararlarının verildiği, söz konusu kararlarda; “Moskova Büyükelçiliği Ticaret Müşavirliği ve Kabil Büyükelçiliği Konsolosluk şubesi tarafından iş deneyimine konu bilgi ve belgelere dayalı olarak yurt dışı iş deneyim belgelerinin yeniden düzenlenmesinin, ilgilisince sunulan ve işin bitirildiğine dair belgelerin onaylanması sonucunu doğurduğunun kabulü gerektiğinden, anılan iş deneyim belgelerinin mevzuata uygun olmadığı ileri sürülerek tesis edilen işlemin anılan kısmında hukuka uygunluk ve davanın reddi yolundaki İdare mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır…”şeklinde gerekçenin yer aldığı, bu çerçevede; söz konusu iş deneyim belgesinin ihalelerde geçerli bir belge olarak kullanılabileceğinin Danıştay 13. Dairesinin bu kararları ile kabul gördüğü anlaşılmıştır. Ayrıca, Danıştay 13. Dairesince verilen söz konusu kararların, Kurulca verilen en son karardan sonra Kurum’a geldiği ve anılan kararların uygulanmasına yönelik olarak, Kurul tarafından 25.06.2014 tarihli ve 2014/MK-338 sayılı ve 25.06.2014 tarihli ve 2014/MK-346 sayılı kararlar ile söz konusu isteklinin sunduğu iş deneyim belgesinin kabulü yönünde kararlar alındığı görülmüştür.
Bu durumda, gelinen bu aşama itibarıyla, aynı isteklinin, aynı iş deneyim belgesi ile ilgili verilen Danıştay kararlarının dikkate alınması gerektiği ve idarece gerçekleştirilen işlemin yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, uyuşmazlığa konu ihalede, “itirazen şikayet başvurusunun reddine” karar verilmesi gerektiği yönündeki düşüncemle, Kurul çoğunluğunun “düzeltici işlem belirlenmesine”” niteliğindeki kararına katılmıyorum.
