Malzemeli Yemek İhalesi – İdarece Mutfağın Hizmetin Yapılacağı Yerde Olması Düzenlemesinin Yapılabileceği

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2019/290307 İhale Kayıt Numaralı “Kaş İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü 2019 / 2020 Eğitim – Öğretim Yılı Taşımalı Eğitim Kapsamındaki Öğrencilere “İlkokul / Ortaokul / İmam Hatip Ortaokulu” Malzeme Dahil Hazır Sıcak Öğle Yemeği Verilmesi ve Yemek Sonrası Hizmetleri Alımı İşi” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Kaş İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü tarafından 25.07.2019 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Kaş İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü 2019 / 2020 Eğitim – Öğretim Yılı Taşımalı Eğitim Kapsamındaki Öğrencilere “İlkokul / Ortaokul / İmam Hatip Ortaokulu” Malzeme Dahil Hazır Sıcak Öğle Yemeği Verilmesi ve Yemek Sonrası Hizmetleri Alımı İşi” ihalesine ilişkin olarak Bursa Anadolu Yem. Tem. Tur. Taş. Biliş. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin 19.07.2019 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 25.07.2019 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 30.07.2019 tarih ve 31644 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 30.07.2019 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur. 

Başvuruya ilişkin olarak 2019/790 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

 KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi. 

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, İdari Şartname’nin “Diğer hususlar” başlıklı 47’nci maddesinde “I) Yemek hizmetlerinin temiz ve sağlıklı koşullarda yapılıp yapılmadığının tespit edilmesi ve görülmesi için İdare, yüklenici firmaların yemek pişirdiği yemek fabrikasını istediği gün ve saatte denetlemeye her zaman yetkilidir. İhale konusu işin yapıldığı yüklenicinin mutfağının yemek ihale sözleşmesinin denetimi için hizmetin verileceği ilçe sınırları içinde olması zorunludur. İş yerinin kira olması halinde Noter onaylı kira sözleşmesinin suretini ve diğer evraklarını yüklenici sözleşmeyi imzalamadan önce idareye ibraz edecektir.” düzenlemesinin bulunduğu, ilçe sınırları içerisinde mutfak istenilmesinin rekabeti engelleyen ve katılımı daraltan bir unsur olduğu, ilçe sınırları içerisinde ihalede istenilen yeterlilik belgelerine sahip sadece bir firmanın bulunduğu, başka firmaların ihaleyi kazanmaları durumunda dahi Kaş ilçe sınırları içerisindeki firmadan bağımsız hareket etmesinin mümkün olmadığı, söz konusu düzenlemede aranan şartlar ihaleye katılım sırasında istenilmemiş olsa da, ihaleyi kazanacak farklı firmalar açısından fırsat eşitliğini ortadan kaldırdığı, ilçe sınırları içerisinde faaliyet gösteren firmanın ihale öncesinde, sırasında ve sonrasında, ihaleye iştirak edecek firmaların ilgili firma ile anlaşmaya mecbur bırakıldığı, ihale ilan tarihinden itibaren ihalede istenilen yeterlilik kriterlerini sağlayan bir mutfak kurmanın ve gerekli izinler ile açılma ruhsatlarını temin etmenin 5-6 ay süreceği, bu süre sebebiyle sözleşme konusu işin yetiştirilemeyeceği ve yasaklanma durumunun vuku bulabileceği, bu durumda da isteklilerin hali hazırda ihale yeterlilik kriterlerine sahip olan mevcut firma ile kiralama sözleşmesi yapılmasının zorunlu olduğu, daha önce gerçekleştirilen ihalelerin idarece söz konusu tek mutfak sahibi firmanın üzerinde bırakıldığı, idarenin yaptığı düzenlemeler ile başka firmaların teklif vermesini engellediği iddialarına yer verilmiştir. 

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir. 

Kamu İhale Kanunu’nun “Temel İlkeler” başlıklı 5’inci maddesinde “İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur.” hükmü, 

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin “Yeterliğin belirlenmesinde uyulacak ilkeler” başlıklı 28’inci maddesinde “(1) Ekonomik ve mali yeterlik ile mesleki ve teknik yeterliğin saptanması amacıyla öngörülecek değerlendirme kriterleri ve istenecek belgeler, rekabeti engelleyecek şekilde belirlenemez…” hükmü yer almaktadır. 

İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu hizmetin;

a) Adı: Kaş İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü 2019 / 2020 Eğitim – Öğretim Yılı Taşımalı Eğitim Kapsamındaki Öğrencilere “İlkokul / Ortaokul / İmam Hatip Ortaokulu” Malzeme Dahil Hazır Sıcak Öğle Yemeği Verilmesi ve Yemek Sonrası Hizmetleri Alımı İşi

b) Miktarı ve türü:603.747 Adet Öğle Yemeği (38 Taşıma Merkezi Okuldaki 3411 Öğrenci için 177 İş Günü Sıcak Öğle Yemeği Alımı)

c) Yapılacağı yer: Kaş İlçe Milli Eğitim Müdürlüğünce Belirlenen Taşıma Merkezi Okullar…” düzenlemesi,

 Aynı Şartname’nin “Diğer hususlar” başlıklı 47’nci maddesinde “I ) Yemek hizmetlerinin temiz ve sağlıklı koşullarda yapılıp yapılmadığının tespit edilmesi ve görülmesi için İdare, yüklenici firmaların yemek pişirdiği yemek fabrikasını istediği gün ve saatte denetlemeye her zaman yetkilidir. İhale konusu işin yapıldığı yüklenicinin mutfağının yemek ihale sözleşmesinin denetimi için hizmetin verileceği ilçe sınırları içinde olması zorunludur. İş yerinin kira olması halinde Noter onaylı kira sözleşmesinin suretini ve diğer evraklarını yüklenici sözleşmeyi imzalamadan önce idareye ibraz edecektir…” düzenlemesi,

  Teknik Şartname’nin “İşin Yürütülmesi ve Makine, Techizat ve Diğer Ekipmana Ait Bilgiler” başlıklı J maddesinde “…4. İhale konusu iş Kaş İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü’nün yemek hazırlayabileceği her hangi bir yer veya fabrika olmadığından firma yemeği kendi yemek fabrikasında üretecektir.

5. İhale konusu işin yapıldığı yüklenicinin mutfağının yemek ihale sözleşmesinin denetimi için hizmetin verileceği ilçe sınırları içinde olması zorunludur. İş yerinin kira olması halinde Noter onaylı kira sözleşmesinin suretini yüklenici sözleşmeyi imzalamadan önce idareye ibraz edecektir.

6. Yemek fabrikası bulunmayan istekliler ihale uhdelerinde kalması halinde ihale şartlarına göre faaliyet gösteren aynı şartları taşımaları kaydıyla ilçe sınırları içinde herhangi bir veya birkaç yemek fabrikası ile noter sözleşmesi yapacaklardır. İstekliler kendi açacakları veya sözleşme yapılan işletme, fabrika veya tesisler için ihalede sayılan kriterlere göre 1. Gıda Üretim Belgesi veya işletme Kayıt Belgesi 2. Kapasite Raporu, 3. TS 8985 Hizmet Yeri Yeterlilik Belgesi, 4. TS 13075 Belgesi, 5. Kalite Yönetim Sistem Belgesi (ISO -9001-2008) belgelerinin sözleşme aşamasında sunulması gerekmektedir.

7. İhale üstünde kalan firmadan yemek fabrikasına ait yukarıda istenen belgelerin tümü sözleşme aşamasında istenecektir.” düzenlemesi bulunmaktadır. 

Başvuru sahibinin Kaş ilçe sınırları içerisinde mutfak bulundurma zorunluluğuna ilişkin iddiasını itirazen şikayete konu ettiği görülmüştür. 

İhale dokümanı düzenlemelerinden yüklenicinin ilçe sınırları içerisinde bulunan mutfakta hazırlayacağı sıcak yemeği taşımalı ortaöğretim kapsamındaki okullara taşıyacağı anlaşılmış, şikâyete konu düzenlemenin ise idarece hizmetin aksamadan ifasını ve öğrencilerin hijyenik ortamda hazırlanan ve sıcak olarak servis edilen, thermoboxlarda çok karışmamış yemek yemelerini teminen yapılmış olduğu idarenin şikâyet başvurusuna vermiş olduğu cevapta belirtilmiştir.

   Ayrıca idarenin denetim yapabilmesi amacıyla yemek hazırlanacak mutfağın hizmetin verileceği Kaş ilçe sınırları içerisinde olmasının istenildiği, yemek hazırlanacak olan mutfağın isteklinin kendi malı veya kiralama yoluyla edinilen bir mutfak olabileceği, her iki durumda da söz konusu mutfağa ilişkin Gıda Üretim Belgesi veya İşletme Kayıt Belgesi, Kapasite Raporu, TS 8985 Hizmet Yeri Yeterlilik Belgesi, TS 13075 Belgesi, 5. Kalite Yönetim Sistem (ISO -9001-2008) belgelerinin ayrıca mutfağın kiralık olması durumunda noterce yapılan kira sözleşmesinin aslı veya noter tasdikli suretinin sözleşmenin uygulanması aşamasında sunulması gerektiği anlaşılmaktadır. 

İdarece, yemeklerin zamanında ve sıcak olarak öğrencilere dağıtımının yapılması, öğrencilerin mağdur olmaması, yemek hizmetlerinin temiz ve sağlıklı koşullarda yapılıp yapılmadığının tespiti ve denetim yapılabilmesi için yüklenicinin mutfağının ilçe sınırları içerisinde olmasının istenilmesi ve ilçe sınırları içerisinde mutfağı olmayan yüklenicinin ise ilçe sınırları içerisinde kiralayacağı bir mutfakta yemek hazırlaması gerektiğine yönelik ihale dokümanında düzenleme yapabileceği, söz konusu kritere ilişkin belgelendirmenin sözleşme aşamasında yapılacağı, dolayısıyla ihaleye katılımda istenilen bir yeterlilik kriteri olmadığı anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır. 

Diğer taraftan, farklı doküman düzenlemelerine sahip ve farklı hukuki süreçler ihtiva eden, başka ihalelerde edinilen verilerin, inceleme konusu ihalede uyuşmazlığa konu hususların çözümüne kaynak teşkil edemeyeceği, her ihalenin kendi koşulları çerçevesinde değerlendirilmesi gerektiği, ayrıca İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Başvuruların şekil unsurları” başlıklı 8’inci maddesinin dokuzuncu fıkrasında yer alan “Aynı kişi tarafından birden fazla ihaleye, birden fazla kişi tarafından aynı ihaleye veya birden fazla ihaleye tek dilekçe ile başvuruda bulunulamaz.” hükmü uyarınca bir dilekçeyle birden fazla ihalenin itirazen şikayet başvurusuna konu edilemeyeceği hususları bir arada değerlendirildiğinde, başvuru sahibinin idarece gerçekleştirilen daha önceki ihalelerin tek bir firma üzerinde bırakıldığına yönelik iddiasının da yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

 Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere, 

Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,

Oybirliği ile karar verildi.