Personel Çalıştırılmasına Dayalı Hizmet Alımında İdarece Yaklaşık Maliyetin Hatalı Hesaplanması İhalenin İptal Sebebidir.
Karar No : 2023/UH.I-432
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2022/1485383 İhale Kayıt Numaralı “Yardımcı Ofis Destek Hizmetleri – İşyeri Hekimi ve İş Sağlığı ve Güvenliği Uzmanı Hizmeti” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Burdur Şeker Fabrikası Müdürlüğü tarafından 13.01.2023 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Yardımcı Ofis Destek Hizmetleri – İşyeri Hekimi ve İş Sağlığı ve Güvenliği Uzmanı Hizmeti” ihalesine ilişkin olarak Meda İş Güvenliği Merkezi Çevre Danışmanlık Sanayi ve Ticaret Limited Şirketinin 19.01.2023 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 24.01.2023 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 26.01.2023 tarih ve 76019 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 26.01.2023 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2023/192 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,
1) İdareye yaptıkları başvuruda belirttikleri üzere idarece yaklaşık maliyetin eksik hesaplandığı, teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerden istenilecek açıklamada ise, Kamu İhale Genel Tebliğinde “yol yaklaşık maliyete dahil edilir, yeniden hesaplanır” maddeleri olduğu halde, ihale üzerinde bırakılan istekli için bu maddelerin uygulanmadığı, bahse konu maddelerin uygulanması halinde anılan isteklinin teklif bedelinin yaklaşık maliyet tutarının %60’nın altında kalacağı, bu itibarla ihale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği,
2) İdare tarafından başvurularına “…İhalemiz personel çalıştırmaya dayalı bir hizmet olduğu alenidir…” yanıtının verildiği, idare tarafından aynı konuda 2019/576163 ihale kayıt numaralı ihaleye ilişkin olarak kendilerine verdikleri cevabi yazıda “ihale konusu iş hizmet ihalesi olarak değerlendirilemeyecektir” denildiği, idarenin aynı iş için farklı yıllarda yaptığı değerlendirmelerin birbiriyle çeliştiği, eğer ihale personel çalıştırmasına dayalı bir hizmet alımı ise, idarece teklif bedeli yaklaşık maliyet tutarının %80’inin altında kalan ihale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılmak zorunda olduğu,
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
1) Başvuru sahibinin 1ve 2’nci iddialarına ilişkin olarak:
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Yaklaşık maliyet” başlıklı 9’uncu maddesinde “ Mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin ihalesi yapılmadan önce idarece, her türlü fiyat araştırması yapılarak katma değer vergisi hariç olmak üzere yaklaşık maliyet belirlenir ve dayanaklarıyla birlikte bir hesap cetvelinde gösterilir. Yaklaşık maliyete ihale ve ön yeterlik ilânlarında yer verilmez, isteklilere veya ihale süreci ile resmî ilişkisi olmayan diğer kişilere açıklanmaz.” hükmü,
Anılan Kanun’un “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister…” hükmü,
4734 Sayılı Kamu İhale Kanununa Göre İhale Edilen Hizmet Alımlarında Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslar’ın “İşçilik maliyetlerindeki değişiklik” başlıklı 6’ncı maddesinde “(1) İhale dokümanında personel sayısının belirlendiği ve haftalık çalışma saatinin tamamının idarede kullanılmasının öngörüldüğü işçilikler için, 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu uyarınca çalıştırılan işçinin idari şartnameye göre ihale tarihi itibarıyla hesaplanan brüt maliyeti ile uygulama ayındaki brüt maliyeti arasındaki fark, 5 inci madde uygulanmaksızın ödenir veya kesilir…” hükmü
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Yaklaşık maliyetin hesaplanmasına esas miktar ve fiyatların tespiti” başlıklı 8’inci maddesinde “(1) İdareler, yaklaşık maliyetin hesaplanabilmesi için öncelikle ihale konusu hizmeti oluşturan iş kalemlerini veya gruplarını ve bunlara ilişkin miktarları tespit ederler. Bu amaçla, idare tarafından gerek duyulduğunda, aşağıda belirtilen esas ve usuller çerçevesinde miktar araştırması da yapılabilir.
(2) Yaklaşık maliyete ilişkin fiyatların tespitinde;
a) Kamu kurum ve kuruluşlarınca işin niteliğine göre belirlenmiş fiyatlar,
b) İhaleyi yapan idare veya diğer idarelerce gerçekleştirilmiş aynı veya benzer işlerdeki fiyatlar,
c) İlgili odalarca belirlenmiş fiyatlar,
ç) İhale konusu işi oluşturan iş kalemlerine veya gruplarına ilişkin olarak piyasadan yapılacak fiyat araştırması kapsamında elde edilecek fiyat tekliflerinin aritmetik ortalaması alınmak suretiyle ya da konusunda uzman bilirkişi ve ekspertizlerden soruşturularak oluşturulan fiyatlar,
d) İhale konusu işe ilişkin olarak Bütçe Uygulama Talimatlarında ve/veya Sağlık Uygulama Tebliğinde yer alan fiyatlardan KDV veya farklı nitelikteki diğer giderler indirilmek suretiyle bulunan fiyatlar,
Esas alınır.
(3) İdareler yaklaşık maliyete ilişkin fiyatların tespitinde, (a), (b), (c), (ç) ve (d) bentlerinde belirtilen fiyatların birini, birkaçını veya tamamını herhangi bir öncelik sırası olmaksızın kullanabilirler.
(4) Fiyat araştırması için yapılan çalışmalarda fiyat sorulacak kişi ve kuruluşlara yazılan yazıda fiyatı tespit edilecek iş grubu veya iş kaleminin ayrıntılı özelliklerine yer verilir. Fiyat istenecek kişi ve kuruluşlara aynı koşulları taşıyan yazılarla başvurulur ve fiyatlar KDV hariç istenir. İstenen özellikleri taşımayan veya gerçek piyasa rayiçlerini yansıtmadığı düşünülen fiyat bildirimleri ve proforma faturalar değerlendirmeye alınmaz ve buna ilişkin gerekçeler yaklaşık maliyet hesap cetvelinde gösterilir.
(5) Özelliği bulunan hizmet alımlarında; önceki yıllarda bitirilmiş benzer nitelikteki işlerde oluşan fiyatların piyasa fiyatları ile karşılaştırılması suretiyle bulunan fiyatlar veya benzer nitelikteki hizmetlerde uzmanlık ve deneyimini kanıtlamış kamu ve özel sektör kuruluşları ile gerçek kişilerden soruşturularak oluşturulan fiyatlar kullanılabilir. Yapılan her türlü araştırmaya rağmen fiyatın tespit edilemediği veya tespit edilen fiyatların rayiçleri yansıtmadığının anlaşıldığı durumlarda; idarece re’sen fiyat belirlenir ve gerekçesi yaklaşık maliyet hesap cetvelinde gösterilir.” hükmü,
“Personel çalıştırılmasına dayalı ihalelerde yaklaşık maliyet” başlıklı 10’uncu maddesinde “(1) Personel çalıştırılmasına dayalı ihalelerde, personel maliyeti, tarım dışında ve 16 yaşından büyük işçiler için belirlenmiş brüt asgari ücret tutarı ile bu tutar üzerinden hesaplanan işveren payı toplamından az olmamak üzere bulunan maliyetler dikkate alınarak hesaplanır…
…(3) Yaklaşık maliyetin hesabında ilgili mevzuatı uyarınca belirlenmiş kısa vadeli sigorta kolları prim oranı dikkate alınır ve bu oran idari şartnamede belirtilir…” hükmü
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 78.1.1’inci maddesinde “Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı; ihale konusu işte çalıştırılacak personel sayısının ihale dokümanında belirlendiği, bu personelin çalışma saatlerinin tamamının idare için kullanıldığı, yaklaşık maliyetinin en az %70’lik kısmının asgari işçilik maliyeti ile varsa ayni yemek ve yol giderleri dahil işçilik giderinden oluştuğu ve niteliği gereği süreklilik arz eden hizmet alımlarını ifade eder.” açıklaması,
78.29’uncu maddesinde “Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde, sözleşme gideri ve genel giderler dahil toplam asgari işçilik maliyetinin altında işçilik bedeli sunan isteklilerin teklifleri, ihale dokümanına aykırı teklif sunulduğu gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakılır.” açıklaması,
79’uncu maddesinde “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi
79.1. Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer aşağıdaki kurallara göre tespit edilir.
79.1.1. Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde kar hariç yaklaşık maliyet tutarı sınır değer olarak kabul edilir.
79.1.2. Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımı ihalelerinde sınır değer;
SD: Sınır değeri,
YM: Yaklaşık maliyeti,
n: İhalenin ilk oturumunda teklif mektubu ve geçici teminatı usulüne uygun olduğu anlaşılan (Ek ibare: 29.06.2017-30109 R.G./2. md.) ve teklif tutarı yaklaşık maliyetin yüzde 60’ından düşük ve yaklaşık maliyetten yüksek olanlar dışındaki isteklilerin teklif sayısını,
T1, T2, T3….Tn: İhalenin ilk oturumunda teklif mektubu ve geçici teminatı usulüne uygun olduğu anlaşılan (Ek ibare: 29.06.2017-30109 R.G./2. md.) ve teklif tutarı yaklaşık maliyetin yüzde 60’ından düşük ve yaklaşık maliyetten yüksek olanlar dışındaki isteklilerin teklif bedellerini,
R: Sınır Değer Tespit Katsayısını
79.1.3. 79.1.2 nci maddede yer alan R değeri her yıl 1 Şubat tarihinden geçerli olmak üzere Kurum tarafından belirlenir ve ilan edilir. İhalenin konusu veya işin niteliğine göre Kurum tarafından farklı R değerleri belirlenebilir…
…79.3.3. Kurumca hazırlanan “İşçilik Hesaplama Modülü” ne (www.ihale.gov.tr) adresinden ulaşılabilecek olup, personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde tekliflerin değerlendirilmesi bağlamında sözleşme ve genel giderler dahil asgari işçilik maliyeti hesabında işçilik hesaplama modülünün kullanılması zorunludur.” açıklaması,
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu işin/alımın;
a) Adı: Yardımcı Ofis Destek Hizmetleri İşyeri Hekimliği ve İş Sağlığı ile Güvenliği Hizmet…
…e) Miktarı:
Fabrikamızın işyeri hekimliği ve iş sağlığı ve güvenliği uzmanlığı hizmetlerinin 11 ay süre ile 1 adet hekim ve 5 ay süreyle 1 adet iş sağlığı ve güvenliği uzmanı ile yürütülmesi işidir.
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.” düzenlemesi,
Anılan Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde “25.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince ödenecek ulaşım, sigorta, vergi, resim ve harç giderleri teklif fiyatına dahildir.
25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir hak talebinde bulunamaz.
25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:
25.3.1. İşin süresi ve personel sayısı dikkate alınarak ilgili mevzuatına göre hesaplanacak işçilik ücreti:
– Sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince yapılacak ulaşım, portör masrafları , sigorta , vergi, resim ve harç giderleri gibi masraflar teklif edilecek fiyata dahildir.
– İşyeri Hekimi Hizmet Alımı Teknik Şartnamesinin 4.maddesinde belirtilen Periyodik Sağlık Taramaları masrafları teklif fiyatına dahil edilecektir.
– Karar Damga Vergisi ve Sözleşme Damga Vergisi Yükleniciden ayrıca tahsil edilecektir.
25.3.2. Yemek ve yol giderleri:
– Fiilen çalışılan her gün için, idaremizce bir öğün yemek bedelsiz olarak verilecektir.
– Yol ücreti öngörülmemiştir.
25.3.3. Bu madde boş bırakılmıştır.
25.3.4. Bu madde boş bırakılmıştır.
25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.
25.5. Kısa vadeli sigorta prim oranları belirtilecektir.
%2” düzenlemesi,
Sözleşme Tasarının “Fiyat farkı ödenmesi ve hesaplanması şartları” başlıklı 14’üncü maddesinde “…4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu’na Göre İhale Edilen Hizmet Alımlarında Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslar’ın 6’ncı maddesine göre fiyat farkı hesaplanacaktır…” düzenlemesi yer almaktadır.
…
İşyeri Hekimliği ve Periyodik Sağlık Taramaları Hizmeti Teknik Şartnamesi’nin 2’nci maddesinde “Normal mesai günlerinde (2 iş gününde 13,6 saatle) sınırlı olmak üzere haftalık 13,6 saat toplam 54,4 saattir. İş sözleşmenin onay tarihinden itibaren 11 (onbir) ay devam eder. Personeldeki azalma veya artmadan dolayı ±%20 çalışma süreleri ve hizmet alım süreleri değişiklik gösterebilir. Hizmet alımları Sözleşmenin imzalanmasından sonra yüklenici ile idare arasında İSG-KATİP’ teki örneğine uygun sözleşme düzenlenir ve karşılıklı olarak en geç beş gün içerisinde sistem üzerinden onaylanır. İSG-KATİP üzerinden onaylanan sözleşme nüshalarından biri kurum tarafından, biri OSGB’ler tarafından saklanır.” düzenlemesi,
…
734 Sayılı Kamu İhale Kanununa Göre İhale Edilen Hizmet Alımlarında Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslar’ın 6’ncı maddesinde ihale dokümanında personel sayısının belirlendiği ve haftalık çalışma saatinin tamamının idarede kullanılmasının öngörüldüğü işçilikler için, 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu uyarınca çalıştırılan işçinin idari şartnameye göre ihale tarihi itibarıyla hesaplanan brüt maliyeti ile uygulama ayındaki brüt maliyeti arasındaki farkın, anılan Esasların 5’inci maddesi uygulanmaksızın ödeneceği veya kesileceği,
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 8’inci maddesinde, idarelerin yaklaşık maliyetin tespitinde ihaleyi yapan idare veya diğer idarelerce gerçekleştirilmiş aynı veya benzer işlerdeki fiyatları, ihale konusu işi oluşturan iş kalemlerine veya gruplarına ilişkin olarak piyasadan yapılacak fiyat araştırması kapsamında elde edilecek fiyat tekliflerini kullanabilecekleri hükmü yer almaktadır.
Anılan Yönetmelik’in 10’uncu maddesinde personel çalıştırılmasına dayalı ihalelerde, personel maliyetinin, tarım dışında ve 16 yaşından büyük işçiler için belirlenmiş brüt asgari ücret tutarı ile bu tutar üzerinden hesaplanan işveren payı toplamından az olmamak üzere bulunan maliyetler dikkate alınarak hesaplanacağı hükmüne yer verilmiş olup, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.3.3’üncü maddesinde personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde tekliflerin değerlendirilmesi bağlamında sözleşme ve genel giderler dahil asgari işçilik maliyeti hesabında işçilik hesaplama modülünün kullanılmasının zorunlu olduğu açıklanmıştır.
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 78.1.1’inci maddesinde ihale konusu işte çalıştırılacak personel sayısının ihale dokümanında belirlendiği, bu personelin çalışma saatlerinin tamamının idare için kullanıldığı, yaklaşık maliyetinin en az %70’lik kısmının asgari işçilik maliyeti ile varsa ayni yemek ve yol giderleri dahil işçilik giderinden oluştuğu ve niteliği gereği süreklilik arz eden hizmet alımları, personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı olarak tanımlanmıştır.
İhale konusu işe ait ve yukarıda yer alan Teknik Şartname maddelerinden işyeri hekiminin haftada toplam 13,6 saat, iş güvenliği uzmanının haftada toplam 27,5 saat çalışacağı düzenlenmiş olup, ihale konusu işin yürütülmesi aşamasında gerek işyeri hekiminin gerekse iş güvenliği uzmanının çalışma saatlerinin tamamının idare için kullanılmayacağı, dolayısıyla başvuruya konu ihale konusu işin personel çalıştırılmasına dayalı bir hizmet alımı olarak tanımlanamayacağı anlaşılmıştır.
Bununla beraber, ihale dokümanının bir parçası olan birim fiyat teklif cetveli incelendiğinde ise, ihale konusu işte çalışacak gerek iş güvenliği uzmanı gerekse işyeri hekimi için işin süresi dikkate alınarak hesaplanan saatlik ücret üzerinden değil, isteklilerin teklif bedellerini bahse konu personele verecekleri aylık ücret üzerinden teklif bedellerini oluşturacak şekilde söz konusu cetvelin düzenlendiği görülmüştür.
İdarece düzenlenen birim fiyat teklif cetveline göre ihale konusu işte çalışacak iş güvenliği uzmanı ile işyeri hekiminin çalışma saatlerinin tamamının idare için kullanılacak şekilde düzenlendiği, dolayısıyla bahse konu cetvelde yapılan düzenlemenin ihale konusu işin personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı olduğu sonucunu doğuracağı anlaşılmıştır.
Kaldı ki, Sözleşme Tasarısı’nın 14’üncü maddesinde 4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu’na Göre İhale Edilen Hizmet Alımlarında Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslar’ın 6’ncı maddesine göre fiyat farkı hesaplanacağı düzenlenmiş olup, söz konusu esas maddesine göre de ihale konu işte çalışacak personelin haftalık çalışma saatinin tamamının idarede kullanılmasının öngörüldüğü sonucuna ulaşılmıştır.
Bu itibarla, yukarıda yer alan Teknik Şartnamelerde personel çalışma saatlerine ilişkin yapılan düzenlemelerin, Sözleşme Tasarısı’nın 14’üncü maddesi ve birim fiyat teklif mektubu eki cetvelinde yapılan düzenlemelerle çeliştiği anlaşılmıştır.
Durum böyle iken, ihale konusu işe ait ve yukarıda yer alan Teknik Şartname maddeleri dikkate alındığında, ihale konusu işin yaklaşık maliyetinin Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 8’inci maddesine, Sözleşme Tasarısı’nın 14’üncü maddesi ile ihale dokümanının bir parçası olan birim fiyat teklif cetveli dikkate alındığında ise, söz konusu maliyetin anılan Yönetmelik’in 10’uncu maddesine göre hesaplanması gerekmektedir.
İdare tarafından ihale üzerinde bırakılan istekli ile başvuru sahibi isteklinin teklif bedelinin aşırı düşük teklif olarak tespit edilerek bahse konu isteklilerden 4734 sayılı Kanun’un 38’inci maddesi hükmü uyarınca teklif bedellerine ilişkin açıklama istenildiği anlaşılmakla birlikte, idare tarafından Kuruma gönderilen belgelerden yaklaşık maliyetin, sınır değer tutarı ve bu tutarın nasıl hesaplandığı tespit edilememiştir.
Durum böyle iken, ihaleyi yapan idareden yaklaşık maliyet, sınır değer tutarı ve bu tutarın nasıl hesaplandığına dayanak tüm bilgi ve belgeler istenilmiştir.
İdare tarafından gönderilen 15.02.2023 tarihli yazıda “…1- Sınır değer hesaplanması; İşin niteliği itibariyle her yıl devam eden bir iş olması nedeniyle 2022 yılı ihale sözleşme fiyatlarına yeniden değerleme oranında fiyat artışı uygulanmış EK: 1, İdaremizde iletişim bilgileri bulunan firmalara yaklaşık maliyette kullanılmak üzere ile proforma fiyat teklifi alınmış EK:2.1, Fabrikamız bölgesindeki şeker fabrikalarından güncel ihale birim fiyatlar EK:3 alınarak yaklaşık maliyet hazırlanmıştır.
İhale konusu iş personel çalıştırmaya dayalı hizmet alımı olduğu için 25/01/2017-29959 R.G./1. md. Gereği yaklaşık maliyetten %7 kar payı düşülerek sınır değer tutan (karsız yaklaşık maliyet tutan) bulunmuştur…” ifadelerine yer verilerek cevap verilmiş olup, idare tarafından şikayete verilen cevabi yazıda “…İhalemiz personel çalıştırmaya dayalı bir hizmet olduğu alenidir…” ifadesine yer verildiği görülmüştür.
Bu itibarla, idarenin gerek Kuruma gönderdiği yukarıda yer alan yazıdan, gerekse şikayete verilen cevaptan, ihalenin idarece ihale konusu işin personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı olduğu kabulüyle ihaleye çıkıldığı anlaşılmış olup, ancak idarece yaklaşık maliyetin Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 10’uncu maddesine göre hesaplanması gerekirken, hatalı bir şekilde anılan Yönetmelik’in 8’inci maddesine göre hesaplandığı anlaşılmıştır.
Sonuç olarak, yukarıda açıklandığı üzere ihalede dokümanında yapılan düzenlemelere göre başvuruya konu ihalede isteklilerin teklif bedellerini sağlıklı bir şekilde hesaplamayacağı, idarece hesaplanan yaklaşık maliyete göre sınır değerin doğru bir şekilde tespit edilemeyeceği, dolayısıyla bahse konu ihalede hangi isteklinin teklifinin aşırı düşük teklif olduğunun mevzuata uygun bir şekilde belirlenemeyeceği, ayrıca idarece teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin açıklamalarının sağlıklı bir şekilde değerlendirilemeyeceği anlaşılmış olup, ihalenin iptal edilmesinin uygun olacağı sonucuna ulaşılmıştır.