Aşırı Düşük Teklif Savunma Hazırlama Aşırı Düşük Teklif Savunma Danışmanlığı Yapım Hizmet Mal Hazırlama
Karar No : 2021/UH.I-1770
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2021/441322 İhale Kayıt Numaralı “500000 Öğün Malzemeli Yemek” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Rektörlüğü Sağlık, Kültür ve Spor Daire Başkanlığı tarafından 07.09.2021 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “500000 Öğün Malzemeli Yemek” ihalesine ilişkin olarak İsa Araç Kiralama Hizm. Tur. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin 01.09.2021 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 01.09.2021 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 09.09.2021 tarih ve 41457 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 09.09.2021 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2021/1490 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,
1) İdari Şartname’nin 25.3.1’inci maddesinde belirtilen giderlerinin yüklenici tarafından karşılanması gerektiği şeklinde düzenleme yapılmasına rağmen, anılan giderlere ilişkin birim fiyat teklif cetvelinde ayrı satırlar açılmadığı, özellikle ihale konusu işte çalıştırılacak personel sayısına ilişkin ihale dokümanında açık bir düzenlemeye yer verilmemesinin isteklilerin personel giderlerine ilişkin maliyet hesaplaması yapmalarını imkânsız hale getireceği, birim fiyat teklif cetvelinde yapılan bu düzenlemenin isteklilerin sağlıklı teklif vermesine engel teşkil edeceği, bu durumun teklif fiyatları arasında anormal farklar yaratacağı, dolayısıyla birim fiyat teklif cetvelinde anılan giderlere ilişkin ayrı satır açılması gerektiği, zira farklı nitelikteki iş kalemlerinin aynı iş kalemi altında birleştirilmesinin sağlıklı bir iş artışı ve iş eksilişine imkân vermeyeceği, diğer taraftan Teknik Şartname’nin 58’inci maddesinde ihalede çalışacak personel sayısına yer verilmekle beraber yeterli sayıda servis elemanı, garson, bulaşıkçı şeklindeki düzenlemenin ucu açık bir düzenleme olduğu sözleşme aşamasında idare ile yüklenici arasında telafisi güç sorunlara neden olacağından dolayı anılan maddenin bu haliyle kalmasının mevzuata aykırı olduğu,
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu işin/alımın;
a) Adı: 500.000 ÖĞÜN MALZEMELİ YEMEK ALIMI
b) Türü: Hizmet alımı
c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği
ç) Yatırım proje no’su (yapım işlerinde): Bu madde boş bırakılmıştır.
d) Kodu:
e) Miktarı: 500.000 ÖĞÜN MALZEMELİ YEMEK ALIMI
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.
f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer: Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi tüm mutfak ve yemekhaneleri BOLU” düzenlemesi,
Anılan Şartname’nin “İşin yapılacağı yerin görülmesi” başlıklı 12’nci maddesinde “12.1. İşin yapılacağı yeri ve çevresini görmek, inceleme yapmak, teklifini hazırlamak ve taahhüde girmek için gerekli olabilecek tüm bilgileri temin etmek isteklinin sorumluluğundadır. İşyeri ve çevresinin görülmesiyle ilgili bütün masraflar istekliye aittir.
12.2. İstekli, işin yapılacağı yeri ve çevresini görmekle; işyerinin şekline ve mahiyetine, iklim şartlarına, işin gerçekleştirilebilmesi için yapılması gerekli çalışmaların ve kullanılacak malzemelerin miktar ve türü ile işyerine ulaşım ve şantiye kurmak için gerekli hususlarda maliyet ve zaman bakımından bilgi edinmiş; teklifini etkileyebilecek riskler, olağanüstü durumlar ve benzeri diğer unsurlara ilişkin gerekli her türlü bilgiyi almış sayılır.
12.3. İstekli veya temsilcilerinin işin yapılacağı yeri görmek istemesi halinde, işin gerçekleştirileceği binaya ve/veya araziye girilmesi için gerekli izinler İdare tarafından verilecektir.
12.4. Tekliflerin değerlendirilmesinde, isteklinin işin yapılacağı yeri incelediği ve teklifini buna göre hazırladığı kabul edilir.” düzenlemesi,
Aynı Şartname’nin “Teklif ve sözleşme türü” başlıklı 19’uncu maddesinde “19.1. İstekliler tekliflerini, her bir iş kalemi için teklif edilen birim fiyatlarının miktarlarla çarpımı sonucu bulunan toplam bedel üzerinden birim fiyat şeklinde vereceklerdir. İhale sonucu, ihale üzerinde bırakılan istekliyle her bir iş kalemi için teklif edilen birim fiyatların miktarlarla çarpımı sonucu bulunan toplam bedel üzerinden birim fiyat sözleşme imzalanacaktır.” düzenlemesi,
Anılan Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde “25.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince ödenecek ulaşım, sigorta, vergi, resim ve harç giderleri teklif fiyatına dahildir.
25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir hak talebinde bulunamaz.
25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:
25.3.1.
Teknik şartname hükümlerine göre yemeklerin hazırlanması ve dağıtılmasında kullanılacak
a) Her türlü yiyecek ve içecek malzemesi,
b) Temizlikte kullanılacak malzemeler, İlaçlama giderleri.
c) Yemek üretim-servis malzemesi, makine ekipman giderleri,
d) Elektrik, doğalgaz, su giderleri,
e) Demirbaş malzemelerin bakım onarım giderleri, (Asansör bakım vb)
f) Personel Giderleri.( maaş, fazla mesai ücretleri, kıdem ve ihbar tazminatının kendi dönemini kapsayan kısmı, Yol gideri, yemek, giyim, portör muayene ücretleri vb.)
g) Yüklenici tarafından yapılacak her türlü sigorta giderleri,
h) Yemek taşıma içinde kullanılan taşıtların işletme giderleri,
ı) Su ve et tahlil ücretleri,
i) Teknik Şartnamede yüklenici tarafından karşılanacağı belirtilen tüm giderler teklif fiyata dahildir.
25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.
25.5. Bu madde boş bırakılmıştır.” düzenlemesi yer almaktadır.
Anılan Şartname’nin ekinde ihale konusu işin türü ve miktarına ilişkin cetvel aşağıda yer almaktadır.
…
Sözleşme Tasarısı’nın “Sözleşme kapsamında yaptırılabilecek ilave işler, iş eksilişi ve işin tasfiyesi” başlıklı 29’uncu maddesinde “29.1. Öngörülemeyen durumlar nedeniyle iş artışının zorunlu olması halinde, işin;
a) Sözleşmeye konu hizmet içinde kalması,
b) İdareyi külfete sokmaksızın asıl işten ayrılmasının teknik veya ekonomik olarak mümkün olmaması,şartlarıyla, sözleşme bedelinin % 20’sine kadar oran dahilinde, süre hariç sözleşme ve ihale dokümanındaki hükümler çerçevesinde ilave iş aynı yükleniciye yaptırılabilir.
İşin bu şartlar dahilinde tamamlanamayacağının anlaşılması durumunda ise artış yapılmaksızın hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir. Bu durumda, yüklenicinin sözleşme bedeli tamamlanıncaya kadar işi ihale dokümanı ve sözleşme hükümlerine uygun olarak yerine getirmesi zorunludur.
Bu ihalede 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanununun 24 üncü maddesi çevresinde iş eksilişi yapılabilir. İhale konusu işin sözleşme bedelinin % 80’inden daha düşük bedelle tamamlanacağının anlaşılması halinde ise, yükleniciye, yapmış olduğu gerçek giderler ve yüklenici kârına karşılık olarak, sözleşme bedelinin % 80’i ile sözleşme fiyatlarıyla yaptığı işin tutarı arasındaki bedel farkının % 5’i ödenir. …” düzenlemesi,
Teknik Şartname’nin “Yemeğin Hazırlanması ve Servisi İle İlgili Hükümler” bölümünde “Madde 9. Her personel ve öğrenciye 4 çeşit yemek + 1 çeşit salata verilir. Tüm yemek çeşitleri idarenin onayladığı menü esas alınarak yapılacaktır. (Günlük yemek yenen sayısı yükleniciye önceden bildirilmemektedir.) 4 çeşit yemeğin şekli aşağıdaki gibi olacaktır.
1.Grup Yemek; Çorba çeşitlerinden her gün 1 (bir) çeşit olarak çıkarılacaktır.
2.Grup Yemek; Ana yemek çeşitlerinden her gün 1 (bir) çeşit olarak çıkarılacaktır. Ana yemek kırmızı et-sebze- bakliyat-beyaz et çeşitleri dönüşümlü olarak verilecektir.
3.Grup Yemek; Yardımcı yemek çeşitlerinden, her gün 1 (bir) çeşit olarak çıkarılacaktır. Pilav, makarna ve börek çeşitleri dönüşümlü verilecektir.
4.Grup Yemek; Tatlılar, meyveler, hoşaflar, kompostolar, yoğurt ve içecek çeşitlerinden dönüşümlü olmak üzere her gün 1 çeşit çıkarılacaktır.
Salata: Her gün 1 çeşit olacaktır. (Karışık Salata, Patates Salatası, Çoban Salata, Haydari, Kısır, Cacık, Turşu, Zeytinyağlılar vb) Salata yanında limon veya limon suyu, sirke ve ayçiçek yağı verilecektir.
Madde 10. Aylık yemek menüsü idarenin yetkilendirdiği kişiler ve yüklenici tarafından yukarıdaki esaslar çerçevesinde ve her öğün kalori hesabı göz önüne alınarak hazırlanacak ve idarenin onayı ile uygulanacaktır. İki haftalık örnek menü aşağıda yer almaktadır.
2 HAFTALIK ÖRNEK MENÜ (Öğlen ve II. Öğretim için Akşam Yemeği)
…
Madde 11. Bir öğünde verilecek yemek gramaj miktarı tablo 4 de verilmiştir. Yüklenici, yapılan yemek listelerini ve teknik şartnamedeki gramajları esas alacak olup hizmeti buna göre yapacaktır. Yüklenici hazırlayacağı yemeklerde 1.sınıf, kaliteli malzeme kullanacaktır. Yemek Gramaj listesinde olmayan yemekler, hangi yemek grubuna ait ise o yemek grubunun gramajları dikkate alınarak, idarenin gıda mühendisinin onayı ile üretilecektir.
Madde 12. Yemek saatleri, personel ve öğrenci için 12.00-13.00, ikinci öğretim öğrencileri için 14.30-17.00 dir. Bu saatlerin dışındaki durumlarda idare tarafından Yüklenici bilgilendirilir. Yemek saatleri içinde yemeklerin tüm personel ve öğrenciye yetecek miktarda olması yüklenicinin sorumluluğundadır…” düzenlemesi,
Aynı Şartname’nin “Personelle İlgili Hükümler” bölümünün 58’inci maddesinde “Yüklenici öğlen ve II. öğretim öğrencileri için akşam yemeği hizmeti verilecek olan tüm yemekhanelerimizde yemek pişirilmesi, personel ve öğrenci yemekhanelerine yemeğin ulaşması, öğrenci ve personele yemek servisinin yapılması, servis sonrası bulaşık ve temizlik işlemlerinin gerçekleştirilmesi için bir gıda mühendisi, bir aşçıbaşı, 3 aşçı, 6 aşçı yardımcısı ve yeterli sayıda servis elemanı, garson, bulaşıkçı temin edecektir.
Akademik Takvime göre öğretimin devam ettiği aylarda işyerlerinde çalışacak yaklaşık (225 gün) 60 personel, tatil döneminde yaklaşık (140 gün) 15 personel ile işin yürütülebileceği idarece öngörülmektedir. Yüklenici personellerinin haftalık çalışma saatlerinin tamamını idarede geçirmek zorunda olmayışı esas alınarak hizmet gerçekleştirilecek olup, mevcut hizmet koşullarında idarece öngörülen personel sayısı, isteklilerin personel maliyetine ilişkin öngörüsünü sağlamak amacıyla sunulmuştur.
Yüklenicinin çalıştıracağı 1 aşçıbaşı ve en az 3 aşçının Milli Eğitim Bakanlığından onaylı sertifika veya ustalık belgesi, aşçı yardımcısı olarak çalışan personelin Milli Eğitim Bakanlığından onaylı Kalfalık Belgesi veya en az 3 yıllık deneyimi bulunmalıdır. Depo Stok Takip Programını kullanacak personel bilgisayar işletim sertifikalı ve en az lise mezunu olacaktır.
İdare gerekli gördüğü takdirde yemekhanelerde çalışacak personelin yerlerini değiştirebilecektir. 4857 sayılı kanun gereğince garson veya servis elemanı olmak üzere çalışan sayısının %3’ü oranında engelli personel istihdam edilecektir. Engelli personel, personel sayısına dahildir.” düzenlemesi yer almıştır.
İtirazen şikâyete konu ihalede 31 adet ihale dokümanı indirildiği, 07.09.2021 tarihinde yapılan ihaleye 16 isteklinin katıldığı, 15.09.2021 onay tarihli ihale komisyonu kararında, söz konusu ihalenin Zirve Yemekçilik San. ve Tic. Ltd. Şti. üzerinde bırakıldığı, Tepe Group Kur. Hiz. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin ise ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlendiği görülmüştür.
İdari Şartname’nin 25.3.1’inci maddesinde Teknik Şartname düzenlemelerine göre yemeklerin hazırlanması ve dağıtılmasında kullanılacak her türlü yiyecek ve içecek malzemesi, temizlikte kullanılacak malzemeler, ilaçlama giderleri, yemek üretim-servis malzemesi, makine ekipman giderleri, elektrik, doğalgaz, su giderleri, demirbaş malzemelerin bakım onarım giderleri, personel giderleri, yüklenici tarafından yapılacak her türlü sigorta giderleri, yemek taşıma içinde kullanılan taşıtların işletme giderleri, su ve et tahlil ücretleri, Teknik Şartname’de yüklenici tarafından karşılanacağı belirtilen tüm giderlerin teklif fiyata dahil olduğunun düzenlendiği görülmüştür.
Şikâyete konu ihalenin 500.000 öğün malzemeli yemek alımı işi olduğu, işin konusu ve yerinin ise idareye bağlı yemekhanelerde personelin öğlen, öğrencilerin öğlen ve II. öğretim öğrencileri için akşam yemeğinin yapımı, servis yapılacak yerlerde tüketime hazırlanması ve servis sonrası temizlik hizmetleri olarak tanımlandığı, idarece hazırlanan birim fiyat teklif cetvelinde tek bir kalem olarak 500.000 öğün malzemeli yemek alımı olduğunun belirtildiği, İdari Şartname’nin 25.3.1’inci maddesinde belirlenen personel ve malzeme gideri gibi bahse konu giderlere ilişkin ayrı bir satır açılmadığı, fakat söz konusu giderlerin detayına Teknik Şartname’de yer verildiği görülmüştür.
Ayrıca Teknik Şartname’de bir gıda mühendisi, bir aşçıbaşı, 3 aşçı, 6 aşçı yardımcısı ve yeterli sayıda servis elemanı, garson ve bulaşıkçının temin edileceği, akademik takvime göre öğretimin devam ettiği aylarda işyerlerinde çalışacak yaklaşık (225 gün) 60 personel, tatil döneminde yaklaşık (140 gün) 15 personel ile işin yürütülebileceğinin idarece öngörüldüğü, yüklenici tarafından personelin haftalık çalışma saatlerinin tamamını idarede geçirmek zorunda olmayışı esas alınarak hizmetin gerçekleştirileceği, mevcut hizmet koşullarında idarece öngörülen personel sayısı, isteklilerin personel maliyetine ilişkin öngörüsünü sağlamak amacıyla sunulduğu şeklinde düzenlemeye yer verildiği, dolayısıyla ihale kapsamında çalıştırılacak personel sayısının açık bir şekilde belirtildiği tespit edilmiştir.
İdari Şartname’nin 12’nci maddesi gereğince işin yapılacağı yerin ve çevresinin gezilmesi, incelenmesi ve bu kapsamda teklif hazırlanması için gerekli olabilecek tüm bilgilerin temin edilmesinin isteklinin sorumluluğunda olduğu anlaşılmaktadır.
İhaleye konu işin malzeme dâhil yemek hazırlanması ve dağıtımı olduğu, yemek hizmeti alım ihalelerinde istekliler tarafından sağlıklı ve objektif bir fiyat teklifi verilebilmesi için, yemeklere ilişkin toplam öğün sayısı ve bu öğünlerde yer alan yemeklerin içerikleri ile çiğ girdi miktarlarının(gramajlarının) belirtilmesi gerektiği, bu çerçevede birim fiyat teklif cetvelinde toplam öğün sayısının belirtildiği, bunun yanında istekliler tarafından Teknik Şartnameye uygun ve ekli listede yer alan yemek listesi ve gramajlara göre maliyetler bulunup teklif fiyata dâhil edileceğinin anlaşıldığı, tekliflerin öğün adedi üzerinden oluşturulacağı, ihale konusu iş kapsamında kullanılacak personel, malzeme ve diğer giderlerin ihale dokümanında yer verilen düzenlemeler ve maliyet unsurlarına ilişkin açıklamalar dikkate alınarak ihale konusu alanda faaliyet gösteren tecrübe sahibi olması beklenen istekliler tarafından, Teknik Şartname’de belirlenen esaslar dâhilinde hesaplanacak öğün maliyetine dâhil edilmek suretiyle teklif birim fiyatlarının oluşturulabileceğinin açık olduğu, dolayısıyla İdari Şartname’de düzenlenen bahse konu giderlere ilişkin olarak birim fiyat teklif cetvelinde ayrı satır açılmasına gerek bulunmadığı, dolayısıyla söz konusu düzenlemenin eşit koşullar altında ve sağlıklı bir şekilde fiyat teklifi hazırlanmasına engel teşkil etmediği anlaşıldığından, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
Diğer taraftan, işe ait Sözleşme Tasarısı’nın 29’uncu maddesinde yer alan düzenlemenin Hizmet Alımlarına Ait Tip Sözleşme’nin “Sözleşme kapsamında yaptırılabilecek ilave işler, iş eksilişi ve işin tasfiyesi” başlıklı 29’uncu maddesinde yer verilen hüküm ile aynı içeriğe sahip olduğu, birim fiyat teklif cetvelinde personel, malzeme ve diğer giderlere ayrı satır açılmamasının mevzuat bağlamında herhangi bir aykırılık sebebi oluşturmadığı, bu bağlamda söz konusu düzenlemenin bu konuda bir belirsizliğe yol açmayacağı ve ihaleye teklif verilmesine engel teşkil etmediği anlaşıldığından, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
