Birden Fazla Geçerli Teklif Olması Durumunda İhale Komisyonu Tarafından Ekonomik Açıdan En Avantajlı İkinci Teklif Sahibinin Belirlenmemiş Olması Mevzuata Aykırı Mıdır?

Karar No              : 2021/UH.I-1511

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2021/98733 İhale Kayıt Numaralı “20 Aylık 38 Adet Araç Kiralama Hizmet Alım İşi” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Van İl Sağlık Müdürlüğü tarafından 05.04.2021 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “20 Aylık 38 Adet Araç Kiralama Hizmet Alım İşi” ihalesine ilişkin olarak Gök-Er Taş. Sınır Tic. İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin 31.05.2021 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 09.06.2021 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 21.06.2021 tarih ve 28682 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 21.06.2021 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2021/1076 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, başvuruya konu ihalede ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklifin belirlenmediği, bu durumun mevzuata aykırı olduğu, 4734 sayılı Kanuna göre, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi ile sözleşme imzalanıp imzalanmayacağı hususunda ihale yetkilisinin takdir yetkisinin bulunduğundan, ihale komisyonunun ihalede birden çok geçerli teklif olmasına rağmen ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibini belirlememesinin, ihale yetkilisinin takdir yetkisini ortadan kaldırdığı, bu nedenle, ihalelerde birden fazla geçerli teklif bulunması durumunda ihale komisyonu tarafından ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibinin de mutlaka belirlenmesi gerektiği iddiasına yer verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhalenin karara bağlanması ve onaylanması” başlıklı 40’ıncı maddesinde “37 ve 38 inci maddelere göre yapılan değerlendirme sonucunda ihale, ekonomik açıdan en avantajlı teklifi veren isteklinin üzerinde bırakılır.

…

İhale komisyonu gerekçeli kararını belirleyerek, ihale yetkilisinin onayına sunar. Kararlarda isteklilerin adları veya ticaret unvanları, teklif edilen bedeller, ihalenin tarihi ve hangi istekli üzerine hangi gerekçelerle yapıldığı, ihale yapılmamış ise nedenleri belirtilir.

İhale yetkilisi, karar tarihini izleyen en geç beş iş günü içinde ihale kararını onaylar veya gerekçesini açıkça belirtmek suretiyle iptal eder.

İhale; kararın onaylanması halinde geçerli, iptal edilmesi halinde ise hükümsüz sayılır.

İhale kararları ihale yetkilisince onaylanmadan önce idareler, ihale üzerinde kalan istekli ile varsa ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi isteklinin ihalelere katılmaktan yasaklı olup olmadığını teyit ettirerek buna ilişkin belgeyi ihale kararına eklemek zorundadır. İki isteklinin de yasaklı çıkması durumunda ihale iptal edilir.” hükmü,

Anılan Kanun’un “Sözleşme yapılmasında isteklinin görev ve sorumluluğu” başlıklı 44’üncü maddesinde “İhale üzerinde kalan istekli 42 ve 43 üncü maddelere göre kesin teminatı vererek sözleşmeyi imzalamak zorundadır. Sözleşme imzalandıktan hemen sonra geçici teminat iade edilir.

Bu zorunluluklara uyulmadığı takdirde, protesto çekmeye ve hüküm almaya gerek kalmaksızın ihale üzerinde kalan isteklinin geçici teminatı gelir kaydedilir. Bu durumda idare, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif fiyatının ihale yetkilisince uygun görülmesi kaydıyla, bu teklif sahibi istekli ile de Kanunda belirtilen esas ve usullere göre sözleşme imzalayabilir. Ancak ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi istekli ile sözleşme imzalanabilmesi için, 42 nci maddede belirtilen on günlük sürenin bitimini izleyen üç gün içinde ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi istekliye 42 nci maddede belirtilen şekilde tebligat yapılır.

Ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibinin de sözleşmeyi imzalamaması durumunda ise, bu teklif sahibinin de geçici teminatı gelir kaydedilerek ihale iptal edilir.” hükmü,

Başvuruya konu ihaleye ilişkin İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu hizmetin;

a) Adı: 20 Aylık 38 Adet Araç Kiralama Hizmet Alım İşi

b) Miktarı ve türü:

20 Aylık 38 Araç Kiralama Hizmet Alım İşi

Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.

c) Yapılacağı yer: Van İl ve İlçe Sağlık Müdürlükleri

ç) Bu bent boş bırakılmıştır.” düzenlemesi,

Anılan Şartname’nin “Ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibine bildirim” başlıklı 42’nci maddesinde “42.1. İhale üzerinde bırakılan istekliyle sözleşmenin imzalanamaması durumunda, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif fiyatının ihale yetkilisince uygun görülmesi kaydıyla, bu teklif sahibi istekliyle sözleşme imzalanabilir.” düzenlemesi yer almaktadır.

İdarece gönderilen ihale işlem dosyasının incelenmesi neticesinde, başvuruya konu ihalenin Van İl Sağlık Müdürlüğü tarafından 05.04.2021 tarihinde açık ihale usulü ile fiziki ortamda gerçekleştirilen “20 Aylık 38 Adet Araç Kiralama Hizmet Alım İşi” ihalesi olduğu, söz konusu ihaleye 20 teklif verildiği, 20.05.2021 tarihli ve 04.06.2021 tarihli ihale komisyonu kararları incelendiğinde, Sulhaddin Paşa’nın teklifinin “teklif zarfında 2 adet teklif mektubu sunulduğu” gerekçesiyle, As Deniz Turizm Nakliyat İnşaat San. ve Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin “standart forma uygun geçici teminat mektubu veya geçici teminat mektubu dışındaki teminatların sunulmadığı” gerekçesiyle, Naim Turizim Taşımacılık İnşaat Gıda Tic. San ve Ltd. Şti.nin teklifinin “teklifinin usule uygun olarak düzenlenmediği” gerekçesiyle, Aysa İnşaat Taşımacılık Hayvancılık Gıda Pet. San. Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin “teklif zarfında tüzel kişilerde ortaklık bilgilerine ve yönetimdeki görevlilere ilişkin son durumu gösteren belge ile İdari Şartname’nin 7.1.h maddesinde istenilen A1, K1 veya K1* yetki belgelerinin sunulmadığı” gerekçesiyle, Sa-To Taşımacılık İnşaat Taahhüt Güvenlik ve Temizlik Hizmetleri İthalat İhracat San. ve Tİc. Ltd. Şti.nin teklifinin “teklif zarfında tüzel kişilerde ortaklık bilgilerine ve yönetimdeki görevlilere ilişkin son durumu gösteren belgeyi sunmadığı” gerekçesiyle, Atahasan Taşımacılık Gıda Canlı Hayvan ve Tarım Ürünleri San. ve Tİc. Ltd. Şti.nin teklifinin “İdari Şartname’nin 7.1.h maddesinde istenilen A1 yetki belgesinin sunulmadığı ve sunulan iş deneyim belgesi tutarının teklif edilen bedelin %25’inin altında olduğu” gerekçesiyle ve Fahri Katılmış ve Oğulları Taşımacılık Petrol İnşaat Gıda Ürünleri San. ve Tİc. Ltd. Şti.nin teklifinin “teklif zarfında tüzel kişilerde ortaklık bilgilerine ve yönetimdeki görevlilere ilişkin son durumu gösteren belge ile İdari Şartname’nin 7.1.h maddesinde istenilen A1 yetki belgesinin sunulmadığı” gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakıldığı,

İdarece hesaplanan 4.388.854,13 TL tutarındaki sınır değerin altında teklif sunduğu anlaşılan Handil Taşımacılık Gıda İnşaat Medikal Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti., Enzel İnşaat Taahhüt Taşımacılık Güvenlik ve Temizlik Hizmetleri İthalat İhracat Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. ve Mirzememet Aktaş’tan aşırı düşük teklif açıklaması istenildiği, Enzel İnşaat Taahhüt Taşımacılık Güvenlik ve Temizlik Hizmetleri İthalat İhracat Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.nin aşırı düşük teklif açıklaması sunmadığı, Mirzememet Aktaş’ın aşırı düşük teklif açıklamasının idarece uygun bulunmadığı, bu çerçevede, söz konusu iki isteklinin teklifinin reddedildiği, Handil Taşımacılık Gıda İnşaat Medikal Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.nin aşırı düşük teklif açıklaması idarece uygun bulunduğu ve ihalenin bahsi geçen istekli üzerinde bırakıldığı, diğer yandan, söz konusu ihalede ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi isteklinin belirlenmediği anlaşılmıştır.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 40’ıncı maddesinden, ihale kararları ihale yetkilisince onaylanmadan önce ihale üzerinde bırakılan istekli ile varsa ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi isteklinin ihalelere katılmaktan yasaklı olup olmadığının teyit ettirilmesi gerektiği, aynı Kanun’un 44’üncü maddesinden ise, ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi ile sözleşme imzalanamaması durumunda, ihale yetkilisince uygun görülmesi kaydıyla ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibinin sözleşmeye davet edilebileceği anlaşılmaktadır.

Kamu ihale mevzuatında ihale komisyonunun ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklifi belirleme zorunluluğunu gerektirecek emredici bir hükmün bulunmadığı, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibinin belirlenmesinin ihale komisyonunun takdirinde olduğu, ihale komisyonu kararının ihale yetkilisinin onaylaması ile geçerlilik kazanacağı, ayrıca ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklifin belirlenmiş olması halinde dahi bu teklifinin ihale yetkilisince uygun görülmesi halinde sözleşme imzalanacak teklif olabileceği, dolayısıyla ihale yetkilisince onaylanan ihale komisyonu kararında ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibinin belirlenmemiş olmasında mevzuata aykırılık bulunmadığı sonucuna varıldığından, başvuru sahibinin iddiası yerinde görülmemiştir.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,

Oybirliği  ile karar verildi.