Teknik Şartnamede Araçların Yerli Muhteva Oranına İlişkin Hususunun Yeterlik Kriteri Olarak Değerlendirileceği Yönünde Bir Düzenlemenin Bulunmaması Nedeniyle İhale Konusu İşte Kullanılacak Olan Araçların Bahse Konu Şartname Kapsamındaki Özellikleri Sağlayıp Sağlamadığına İlişkin İncelemenin Sözleşme Aşamasında İncelenmesi Gereken Bir Husus Olduğu Dolayısıyla Tekliflerin Değerlendirilmesi Aşamasında Şikâyete Konu Hususun Değerlendirilemeyeceği

Teknik Şartnamede Araçların Yerli Muhteva Oranına İlişkin Hususunun Yeterlik Kriteri Olarak Değerlendirileceği Yönünde Bir Düzenlemenin Bulunmaması Nedeniyle İhale Konusu İşte Kullanılacak Olan Araçların Bahse Konu Şartname Kapsamındaki Özellikleri Sağlayıp Sağlamadığına İlişkin İncelemenin Sözleşme Aşamasında İncelenmesi Gereken Bir Husus Olduğu Dolayısıyla Tekliflerin Değerlendirilmesi Aşamasında Şikâyete Konu Hususun Değerlendirilemeyeceği

Karar No              : 2021/UH.II-1071

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2021/78107 İhale Kayıt Numaralı “12 Ay ve 7 Ay Süreli Şoförlü ve Şoförsüz Taşıma Hizmet Alımı” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Devlet Su İşleri 8. Bölge Müdürlüğü tarafından 23.03.2021 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “12 Ay ve 7 Ay Süreli Şoförlü ve Şoförsüz Taşıma Hizmet Alımı” ihalesine ilişkin olarak Kösedağ Taş. İnş. Pet. Med. Tem. İth. ve İhr. San. Tic. Ltd. Şti.nin 16.04.2021 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 19.04.2021 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 27.04.2021 tarih ve 21129 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 26.04.2021 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2021/773 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, 09.04.2021 tarihinde EKAP üzerinden kendilerine tebliğ edilen ihale komisyonu kararında, başvuruya konu ihalenin “85. Şube Müdürlüğü – Ağrı” başlıklı 3’üncü kısmına ilişkin tekliflerinin, e-teklifleri kapsamında sundukları yeterlik bilgileri tablosunda beyan edilen ihale konusu işin gerçekleştirilmesinde kullanılacak olan otomobil (4+1) cinsi aracın İdari Şartname’nin 7.5.4’üncü maddesi ve Teknik Şartname’nin 2.6’ncı maddesinde düzenlenen kriterlere uygun olmadığı gerekçesiyle tekliflerinin değerlendirme dışı bırakıldığı, ancak söz konusu gerekçenin mevzuat hükümlerine aykırı olduğu, şöyle ki; idarece tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılmasına gerekçe olarak gösterilen Teknik Şartname’nin 2.7’nci maddesinde yer alan “yerli muhteva oranı” hususuna ilişkin düzenlemenin tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında yeterlik kriteri olarak dikkate alınamayacağı, ihale dokümanında söz konusu hususun yeterlik kriteri olarak değerlendirileceğine ilişkin açık bir düzenleme bulunmadığı, ilgili düzenleme kapsamındaki kriterlerin karşılanıp karşılanmadığına ilişkin değerlendirmenin idarece sözleşme aşamasında incelemesi gerektiği iddialarına yer verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Şartnameler” başlıklı 12’nci maddesinde “…İhale konusu mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin her türlü özelliğini belirten idari ve teknik şartnamelerin idarelerce hazırlanması esastır…” hükmü,

Aynı Kanun’un “İhale ve ön yeterlik dokümanının içeriği ve idari şartnamede yer alması zorunlu hususlar” başlıklı 27’nci maddesinde “İhale dokümanında; isteklilere talimatları da içeren idari şartnameler ile yaptırılacak işin projesini de kapsayan teknik şartnameler, sözleşme tasarısı ve gerekli diğer belge ve bilgiler bulunur.

…

İdari şartnamede ihale konusuna göre asgari aşağıdaki hususların belirtilmesi zorunludur:

…

j) Tekliflerin alınması, açılması ve değerlendirilmesinde uygulanması gereken ve bu Kanunda belirtilen usul ve esaslar …” hükmü,

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Yeterliğin belirlenmesinde uyulacak ilkeler” başlıklı 28’inci maddesinde “… (2) Yeterlik değerlendirmesi için istenecek belgelerin ve yeterlik değerlendirmesinde aranılacak kriterlerin, ihale veya ön yeterlik ilanı ile idari şartnamede veya ön yeterlik şartnamesinde ya da davet yazısında belirtilmesi zorunludur…” hükmü,

İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu işin/alımın;

a) Adı: 12 Ay ve 7 Ay Süreli Şoförlü ve Şoförsüz Taşıma Hizmet Alımı

b) Türü: Hizmet alımı

c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği

ç) Yatırım proje No’su (yapım işlerinde): Bu madde boş bırakılmıştır.

d) Kodu:

e) Miktarı: Toplam 62 araç (yakıt hariç) ve 65 adet Şoför ile Taşıma Hizmeti Alımı Araçların; kısımları, cinsleri, adetleri, çalışacağı süreleri, çalışacağı yerleri ve şoförlü/şoförsüz kiralama bilgileri bu şartnamede ve Teknik Şartnamede belirtilmiştir.

Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.

f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer: 1.Kısım: Erzurum, 2. Kısım: Erzincan, 3. Kısım: Ağrı olup ayrıntılı bilgi Teknik Şartname’de belirtilmiştir. …” düzenlemesi,

Anılan Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “… 7.5.4. İsteklinin teklifi kapsamında sunması gerektiği Teknik Şartname’de belirtilen aşağıdaki belgeler:

İstekliler, teknik şartname ekinde verilen “EK-4: İsteklinin Teklif Ettiği Araçlara Ait Özellikler Tablosu”nda gösterilen araçlarla ilgili bilgileri Teknik Şartname hükümlerine göre eksiksiz olarak bu tabloda belirtecek olup, bu tabloyu ihaleye sunacağını yeterlik bilgileri tablosunda beyan edecektir(tüm kısımlar için). “EK-4: İsteklinin Teklif Ettiği Araçlara Ait Özellikler Tablosu” yeterlik bilgileri tablosunda beyan edilmeyen, hatalı yazıldığı tespit edilen isteklilerin teklifleri geçersiz sayılacaktır.

EK-4: İsteklinin Teklif Ettiği Araçlara Ait Özellikler Tablosu İdari Şartname’nin Belgelerin Sunuluş Şekli Başlıklı 7.9 maddesi uygun olarak sunulacaktır.

7.5.5. Bu Şartname ile 7.5.4. maddesinde sayılan belgeler dışındaki belgeler tekliflerin değerlendirilmesinde yeterlik kriteri olarak dikkate alınmaz. …” düzenlemesi,

Teknik Şartname’nin “Genel Şartlar” 2’nci maddesinde “…2.6. Tekliflerin mukayesesi; istekliler teklif edeceği Binek (4+1) Otomobil tipi taşıtlara ait bilgileri, Ek-4’ de verilen “Teklif Edilen Taşıtların Listesi’ne 02.10.2014 tarih ve 29137 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan “Hizmet Alımı Suretiyle Taşıt Edinilmesine İlişkin Esas ve Usullerde Değişiklik Yapılması Hakkında” 2014/6814 Karar Sayılı Bakanlar Kurulu Kararının 2/b maddesi gereğince, teklif edilen taşıtın “Türkiye, Reasürans ve Emeklilik Şirketleri Birliği” tarafından yayınlanan ve harcama talimatının bulunduğu yılın Ocak ayı “Motorlu Kara Taşıtları Kasko Değer Listesi”nde yer alan araç marka ve model-tiplerindeki gibi listede yazılan şekliyle marka kodu, tip kodu, tip adı ve model yıl bilgilerini birebir (binek (4+1) cinsi taşıtlar için) dolduracak ve yeterlilik bilgileri tablosunda beyan edilecektir. Bu belge yetkili kişi/kişilerce ad-soy ad/unvan yazılarak imzalanmış ve kaşelenmiş olacaktır. EK-4: İsteklinin Teklif Ettiği Araçlara Ait Özellikler Tablosu; yeterlilik bilgileri tablosunda beyan edilmeyen ya da hatalı yazıldığı tespit edilen isteklilerin teklifleri geçersiz sayılacaktır. Tekliflerin değerlendirilmesi; “Hizmet Alımı Suretiyle Taşıt Edinilmesine İlişkin Esas ve Usuller’e göre yapılacaktır. Personel maliyeti için, ihale tarihli “KİK İşçilik Modülü” kullanılacaktır. …” düzenlemesi,

Anılan Şartname’nin 2.7’nci maddesinde “… Binek cinsi taşıtların yerli muhteva oranı %50(yüzde elli)’nin üzerinde olacaktır. Teklif edilen otomobil cinsi taşıtlar, T.C. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Sanayi Genel Müdürlüğü’nce hazırlanan yerli muhteva oranlarını gösterir listeye uygun olacaktır. …” düzenlemesi yer almaktadır.

Teknik Şartname’nin ekinde yer alan “İsteklinin teklif etmiş olduğu taşıtların özellikleri” başlıklı tablo aşağıdaki gibidir:

Sıra No

Cinsi

Model Yılı

Marka Kodu

Tip Kodu

Marka Adı

…

…

…

…

…

…

İhale işlem dosyası incelendiğinde; 23.03.2021 tarihinde elektronik ortamda gerçekleştirilen başvuruya konu ihalenin “85. Şube Müdürlüğü – Ağrı” başlıklı 3’üncü kısmına 4 isteklinin e-teklif verdiği, 09.04.2021 onay tarihli ihale komisyonu kararında başvuru sahibi Kösedağ Taş. İnş. Pet. Med. Tem. İth. ve İhr. San. Tic. Ltd. Şti.nin sunduğu yeterlik bilgileri tablosunda ihale konusu işte kullanılacak olan otomobil (4+1) cinsi araca ilişkin beyanların İdari Şartname’nin 7.5.4’üncü ve Teknik Şartname’nin 2.6’ncı maddesinde düzenlenen kriterleri sağlamadığı dolayısıyla teklifinin değerlendirme dışı bırakıldığı, söz konusu kısım için ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibinin Tekman Oto. Tur. Nak. İnş. Tem. Gıd. San. ve Tic. Ltd. Şti. olarak belirlendiği tespit edilmiştir.

Kösedağ Taş. İnş. Pet. Med. Tem. İth. ve İhr. San. Tic. Ltd. Şti.nin idareye şikâyet başvurusu üzerine, idarece 19.04.2021 tarihli şikâyete cevabında “… İdari Şartname’nin 7.5.4’üncü maddesinde binek (4+1) otomobil cinsi taşıtlar için teklif hazırlanması esnasında Teknik Şartname hükümlerinin dikkate alınacağı, Teknik Şartname’nin de 2.6’ncı maddesinde “Binek (4+1) otomobil cinsi taşıtlar için tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında Hizmet Alımı Suretiyle Taşıt Edinilmesine İlişkin Esas ve Usullere göre yapılacaktır.” ibaresinin bulunması, Hizmet Alımı Suretiyle Taşıt Edinilmesine İlişkin Esas ve Usullerin 4.maddesinin (e) bendi, 6.maddesinin (b) bendi, yeterlilik bilgileri tablosunun “Diğer Belgeler” kısmında beyan etmiş olduğunuz “Teknik Şartname Ekinde bulunan Ek-4’de verilen “İsteklinin Teklif Ettiği Araçlara Ait Özellikler ” tablosu, kasko kodu 1221102 marka Renault (OYAK) model Fluence Icon 1.5 Dc1110 model yılı 2016 tutar 174839’’ bilgisi, T.C. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Sanayi Genel Müdürlüğü’nce hazırlanan yerli muhteva oranlarını gösterir liste ihale komisyonu tarafından göz önünde bulundurularak teklif etmiş olduğunuz taşıtın yerli muhteva listesine uygun olmadığından dolayı yabancı menşeli kabul edilmiş ve bu durum Teknik Şartnamenin 2.6’ncı maddesinde tekliflerin değerlendirilmesi esnasında bakılması gereken bir husus olduğu belirtildiğinden dolayı teklifiniz değerlendirme dışı bırakılmıştır. …” ifadelerine yer verildiği anlaşılmıştır.

Yukarıda aktarılan İdari Şartname düzenlemelerinden; ihale konusu işte kullanılacak olan araçlara ilişkin başvuruya konu ihaleye ait Teknik Şartname’nin ekinde yer alan “İsteklinin teklif ettiği araçlara ait özellikler tablosu”nun doldurarak anılan belgenin yeterlik bilgileri tablosunda beyan edilmesi gerektiğinin ifade edildiği, söz konusu tabloyu eksik veya hatalı doldurduğu tespit edilen isteklilerin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılacağının belirtildiği anlaşılmaktadır.

Başvuruya konu ihaleye ait Teknik Şartname’nin aktarılan düzenlemelerinden; idare tarafından tekliflerin “İsteklinin teklif ettiği araçlara ait özellikler tablosu”, beyan edilen araçların özellikleri ve Hizmet Alımı Suretiyle Taşıt Edinilmesine İlişkin Esas ve Usuller Değişiklik Yapılması Hakkında Karar’a göre değerlendirileceğinin ifade edildiği, anılan Şartname’nin 2.7’nci maddesinde ise; teklif edilen otomobil cinsi araçların yerli muhteva oranının %50’nin üzerinde olması ve teklif edilen araçların T.C. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Sanayi Genel Müdürlüğü’nce hazırlanan yerli muhteva oranlarını gösterir listeye uygun olması gerektiğinin düzenlendiği anlaşılmaktadır.

Yukarıda aktarılan mevzuat hükümleri ve ihale dokümanı düzenlemeleri bir arada değerlendirildiğinde; başvuruya konu ihaleye ait İdari Şartname’de isteklilerin e-teklifleri kapsamında sunduğu yeterlik bilgileri tablosunda ihale konusu işte kullanılacak olan araçlara ait marka adı ve kodu, aracın model yılı ve cinsi ile aracın tip kodunu gösteren “İsteklinin teklif etmiş olduğu taşıtların özellikleri” başlıklı tabloyu beyan etmelerinin bir yeterlik kriteri olarak düzenlendiği, isteklilerin de söz konusu tabloyu anılan Şartname düzenlemelerine uygun şekilde doldurarak yeterlik bilgileri tablosunda beyan etmeleri ve idarece talep edilmesi halinde sunmaları gerektiği, ancak anılan Şartname’de araçların yerli muhteva oranına ilişkin hususunun yeterlik kriteri olarak değerlendirileceği yönünde bir düzenlemenin bulunmadığı, ihale kapsamındaki araçların taşıması gereken özelliklere Teknik Şartname’de detaylı olarak yer verildiği göz önüne alındığında;  ihale konusu işte kullanılacak olan araçların bahse konu Şartname kapsamındaki özellikleri sağlayıp sağlamadığına ilişkin incelemenin sözleşme aşamasında incelenmesi gereken bir husus olduğu, dolayısıyla tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında şikâyete konu hususun değerlendirilemeyeceği anlaşıldığından; başvuru sahibinin iddiasının yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.

Öte yandan, ihalenin şikâyete konu kısmının yaklaşık maliyeti dikkate alındığında 4734 sayılı Kanun’un 53’üncü maddesi uyarınca ödenmesi gereken itirazen şikâyet başvuru bedelinin 7.682,00 TL olduğu, başvuru sahibi tarafından toplam yaklaşık maliyet üzerinden 23.060,00 TL Kurum hesaplarına yatırıldığı, bu nedenle fazla ödendiği tespit edilen 15.378,00 TL’nin yazılı talebi halinde başvuru sahibine iadesinin gerektiği anlaşılmıştır.

Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, Kösedağ Taş. İnş. Pet. Med. Tem. İth. ve İhr. San. Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin değerlendirmeye alınması ve bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

1) Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,

2) Fazla ödenen başvuru bedelinin başvuru sahibinin yazılı talebi halinde iadesine,

   Oybirliği ile karar verildi.